Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 25 MAJA

Nowy SAM - samoobsługowy sklep spożyuwczy na Ratajach - 25.05.1975  Foto: Stanisław Wiktor / Cyryl

Słońce w znaku Bliźniąt

Dzień Mleka – obchodzony z inicjatywy Międzynarodowej Federacji Mleczarskiej
Dzień Pracowników Przemysłu Spożywczego
Międzynarodowy Dzień Dzieci Zaginionych – obchodzony od 1990 r.
Dzień Działacza Kultury i Drukarza
Święto narodowe Argentyny – rocznica wybuchu rewolucji przeciwko panowaniu hiszpańskiemu w 1810 roku.
Święto narodowe Jordanii – rocznica proklamowania niepodległości.

Dzień Ręcznika. Święto obchodzone jest przez fanów Douglasa Adama – brytyjskiego pisarza scence-fiction. Pierwsze obchody odbyły się w 2001 roku – dwa tygodnie po jego śmierci – od tego czasu awansowały do rangi corocznego wydarzenia. Sam ręcznik jest nawiązaniem do jego popularnej powieści “Autostopem przez galaktykę”, obchody polegają po prostu na wywieszaniu i noszeniu ze sobą tego dnia ręczników.

Cytaty na dziś:

– Do zwycięstwa trzeba nam odwagi, odwagi i jeszcze raz odwagi. Georges Jaques Danton
– Miłość od pierwszego wejrzenia należy traktować z przymrużeniem oka.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

992 Zmarł książę Mieszko I, pierwszy władca państwa polskiego.

1767 Z Torunia do Poznania przybyła część wojska rosyjskiego, a mianowicie piechurowie z setką jazdy, których dowódca regimentu piechoty zwanego św. Jadwigi, stanowiącego ochronę Najwyższego Trybunału nie wpuścił do miasta. Zajęli przeto teren nadrzecznych łąk naprzeciw kościoła św. Rocha, oczekując na postanowienia najznakomitszej komisji warszawskiej.

[Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005]

1872 Poznańska Fara podpisała kontrakt na budowę organów.

Organy w FarzeDo konkursu zgłosiły się firmy Friedricha Ladegasta, Józefa Gryszkiewicza, Sauera oraz Walckera. Z listu do Kurii czytamy: “Powodowani iedynie tą myślą, aby organy te, wystawione odpowiednio tak pod względem zewnętrznym stylowi budowy kościoła, iako też pod względem mocy i przyiemności głosu, tak obszerney świątyni stały się ozdobą przybytku pańskiego, uważaliśmy sobie za obowiązek oddać pracę tę p. Ladegastowi(…)

Została wybrana firma znana w całej XIX wiecznej Europie organmistrza Friedricha Ladegasta z Weissenfels z Saksoni. Organy miały kosztować 5931 talarów (ostatecznie koszt zamknął się w 7951 talarach) a połowę tej sumy podarowała anonimowa poznanianka

Wnętrze instrumentu zostało wykonane w Lipsku i w Weissenfels. Natomiast prospekt, według lipskiego architekta Oscara Mothesa został wykonany w 1875r przez poznańską firmę Józefa Zeylanda a dokładnie przez snycerza Teodora Glogera i stolarza Synorackiego.

Prace przy organach zostały zakończone 26 lipca 1876 roku. Dnia 12 września 1876 roku obowiązki pierwszego organisty podjął Bolesław Dembiński. Organy powstały z inicjatywy proboszcza fary ks. Waleriana Ziętkiewicza w latach 1872-1876. [Źródło: organyfarne.pl]

1899 Urodził się Karol Jonscher, lekarz pediatra, prof. Uniwersytetu Poznańskiego.

SZPITAL KLINICZNY im. Karola Jonschera Foto: facebookW okresie międzywojennym jego staraniem powstały na terenie Wielkopolski liczne stacje opieki nad matką i dzieckiem, gdzie prowadzono bezpłatne rozdawnictwo mleka, co wywarło istotny wpływ na poprawę stanu zdrowotności społeczeństwa. Jego umiejętności lekarskie zyskały szerokie uznanie i uważany jest za twórcę poznańskiej pediatrii. Założyciel poznańskiej Kliniki Chorób Dzieci.

Był związany z parafią ewangelicko-augsburską w Poznaniu, był też kuratorem Stowarzyszenia Polskiej Akademickiej Młodzieży Ewangelickiej. W 1973 r. (i ponownie w 2003 r.) jego imię nadano Szpitalowi Klinicznemu nr 5 (mieszczącemu Instytut Pediatrii Akademii Medycznej w Poznaniu, dzisiejszego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego), gdzie odsłonięto tablicę pamiątkową ku jego czci.

Był znakomitym lekarzem, którego zarazem znamionowała wielka skromność. Gdy stawiał efektowne i czasem zaskakujące otoczenie diagnozy zwykł mawiać: To nie moja zasługa, a rezultat tego, iż jako ostatni badam dziecko. Jakkolwiek duża uwagę przywiązywał do ciągłego poszerzania zakresu badań pracowniczych, nigdy nie pozwalał, aby przesłaniały one koncepcje wynikającą z badania klinicznego. Znane było jego powiedzenie: Jeśli nie odpowiada wam jakiś wynik laboratoryjny – tym gorzej dla wyniku.

Kochał dzieci i dlatego chronił je przed każdym zbędnym zabiegiem. Walczył o życie dziecka w sytuacjach wydawałoby się beznadziejnych i nieraz tę walkę wygrywał. (na podstawie: Urszula Radwańska, Wspomnienia pracowników poznańskiego szpitala klinicznego)

1919 Komisariat Naczelnej rady Ludowej w Poznaniu przekazał Armię Wielkopolską do dyspozycji Naczelnego Wodza w Warszawie.

1935 Poświęcenie miejskiego domu starców „Dar Kupiectwa Poznańskiego”, przy ul. Mostowej w Poznaniu.

Dom Starców na Grobli Foto: fotopolska.euPlacówkę wzniesiono bezpośrednio po Wielkim kryzysie, w latach 1932-1935, według projektu Jerzego Tuszowskiego, z pieniędzy zebranych wśród zamożnych warstw społeczeństwa poznańskiego. Inicjatorem powstania projektu była Miejska Komisja Walki z Żebractwem, która nieopodal (ul. Grobla 26) wzniosła w 1927 przytułek dla bezdomnych według projektu Kazimierza Rucińskiego.

Dom posiadał 256 miejsc dla pensjonariuszy i nowoczesne ówcześnie wyposażenie: windy, pralnię, maglownię, kuchnię i bibliotekę. Na parterze mieściły się biura. Nowoczesna, modernistyczna, była też architektura 6-kondygnacyjnego budynku – z akcentami horyzontalnymi i bardzo charakterystycznym boniowaniem strefy przyziemia za pomocą plastycznych półwałków. Powyższe wniosło powiew nowości w tradycyjną z reguły architekturę Grobli.

1975 Poznań w obiektywie Stanisława Wiktora [Archiwum Cyryl] – nowy SAM na Ratajach, czyli samoobsługowy sklep spożywczy

1987 Po kapitalnym remoncie do użytku oddano ulicę Fredry.

Przybyłym na skromną uroczystość otwarcia wojewodzie poznańskiemu Bronisławowi Stęplowskiemu i prezydentowi Poznania Andrzejowi Wituskiemu złożono meldunek w imieniu piętnastu załóg wykonawczych. Czas budowy – 60 dni – został skrócony o ok. trzy tygodnie. Ułożone zostały: dwie nitki toru na długości 500 m, 5000 m 2 nowej nawierzchni oraz 7500 m 2 chodników. Koszta wyniosły ok. 100 min zł. Jako pierwsza nowymi torami przejechała ,,17″. (KMP)

Tramwaj na Fredry - 18 sierpnia 1992 roku (wtorek)

Tramwaj na Fredry (1992), fot. Michał Grossmann / forum KMPS

1991 Odbył się poznański zjazd zjednoczeniowy Forum Prawicy Demokratycznej, Ruchu Obywatelskiego Akcja Demokratyczna i Unii Demokratycznej.

ZDARZYŁO SIĘ 25 MAJA

1521 Karol V wydał edykt skazujący Lutra na banicję, a jego pisma na spalenia. Sam Luter uznany jest za heretyka. Edykt wormacki zamiast spacyfikować nastroje religijne w Niemczech zaostrzył je jeszcze mocniej.

1810 W Rio de la Plata, nazwanej później Argentyną, rozpoczęła się rewolucja przeciwko rządom hiszpańskim.

1895 Koniec procesu Oscara Wilde’a oskarżonego o bulwersująco nieprzyzwoite zachowanie wobec syna markizy Queensberry.

Wilde został uznany winnym i skazany na dwa lata ciężkich robót. W momencie skazania Wilde był u szczytu sławy, którą przyniosły mu sztuki obnażające wiktoriańską podwójną moralność (“Lady Windermere’s Fan”, “The Importance of Being Earnest”). Po uwolnieniu w 1897 Wilde wyjechał do Paryża, gdzie zmarł dwa lata później.

1904 Urodził się Stanisław Rogalski, polski konstruktor lotniczy i pilot sportowy Razem ze Stanisławem Wigurą i Jerzym Drzewieckim skonstruował samolot RWD.

1905 Urodził się Mieczysław Bekker – twórca dyscypliny lokomocji po bezdrożach, konstruktor pojazdu księżycowego w programie „Apollo”. Dał podstawy bieżącego rozwoju techniki pojazdów mechanicznych. Polak z pochodzenia.

1926 Urodził się Miles Davies, uważany za najwybitniejszego trębacza jazzowego w historii. Autor muzyki do filmu Louisa Malle’a “Windą na szafot”. Był członkiem honorowym Zakonu Kawalerów Maltańskich. W 1984 roku otrzymał nagrodę Sonning Music Award za całokształt osiągnięć w dziedzinie muzyki. Zmarł 28 września 1991 roku.

1927 Urodził się Robert Ludlum, amerykański pisarz, aktor, producent teatralny. Autor powieści szpiegowskich, tłumaczonych na 32 języki. Najbardziej znane to: “Tożsamość Bourne’a”, Weekend z Ostermanem” oraz “Przesyłka z Salonik”. Zmarł 13 marca 2001 roku.

http://www.youtube.com/watch?v=pl9mGSuU7_U

1943 Odbył się próbny lot Messerschmitta Me-262, pierwszego na świecie samolotu o napędzie odrzutowym.

1947 Na mocy Ustawy o bezpieczeństwie wydanej przez Kongres Stanów Zjednoczonych, powstała Central Intelligence Agency (CIA), najsłynniejsza organizacja wywiadowcza świata.

1960 Urodziła się Majka Jeżowska, piosenkarka uwielbiana przez dzieci.

1965 Podczas koncertu The Kinks pobili się perkusista Mick Avory i gitarzysta Dave Davies. Po złośliwej uwadze Dave’a, Mick uderzył go cymbałami w głowę. Dave wylądował w szpitalu, gdzie założono mu 10 szwów. Dalsze koncerty The Kinks oczywiście odwołano.

1967 Glasgow Celtic jako pierwszy brytyjski klub piłkarski zwyciężył w rozgrywkach o Puchar Europy, pokonując w Lisbonie Inter Mediolan 2:1. Rok później tytuł ten zdobył po raz pierwszy klub z Anglii – Manchester United.

1972 Sejm PRL ratyfikował układ o granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej, zawarty w grudniu 1970 roku między Polską i Republiką Federalną Niemiec.

1973 Kapitan Krzysztof Baranowski zakończył samotną podróż dookoła świata, którą odbył na pokładzie jachtu „Polonez”.

1975 Zakończenie XXVII Wyścigu Pokoju. Zwyciężył Ryszard Szurkowski.

1975 Urodziła się Lauryn Hill, wokalistka amerykańska współpracująca z formacją Fugees. Solową karierę rozpoczęła w 1998 roku albumem „Miseducation of Lauryn Hill”, który przyniósł jej globalny rozgłos. Jest laureatką 5 nagród Grammy. Jej przeboje to „Doo Wop (That Thing)”, „Ex- Factor” i „Everything Is Everything”.

1978 Premiera “Gwiezdnych wojen” (Star Wars).

1982 Firma Philips zaprezentowała Laservision, urządzenie do odtwarzania kompaktów z obrazem.

1985 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Everything She Wants” – Wham.

1988 Moskwa ujawniła straty poniesione w czasie interwencji w Afganistanie. W konflikcie zginęło 13.310 żołnierzy radzieckich.

1989 Zgromadzenie deputowanych Ludowych wybrało Michaiła Gorbaczowa na przewodniczącego Rady Najwyższej ZSRR.

1995 Parlament australijskiego Terytorium Północnego przegłosował prawo dopuszczające dobrowolną eutanazję.

1997 W Polsce odbyło się referendum za przyjęciem konstytucji. Frekwencja wyniosła 42,8 %, za Konstytucją opowiedziało się 52,7 % głosujących.

1991 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “I Don’t Wanna Cry” – Mariah Carey.

2001 32-letni Amerykanin Erik Weihenmeyer jako pierwszy w historii niewidomy człowiek zdobył Mount Everest – liczący 8848 m n.p.m. najwyższy szczyt świata.

2002 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Foolish” – Ashanti; US Top Album: “Juslisen (Just Listen)” – Musiq.

2004 W Singapurze po 12-letnim zakazie ponownie ruszyła sprzedaż gumy do żucia, można ją kupić tylko w aptekach.

2005 FC Liverpool zdobył Puchar Europy w piłce nożnej pokonując w Stambule w rzutach karnych Inter Mediolan W bramce Liverpoolu Jerzy Dudek.

Osoby urodzone 25 maja obdarzone są żywym intelektem, umiejętnością spostrzegania i wyciągania wniosków. Charakteryzują się bogatą wyobraźnią i zdolnością przewidywania. Są sympatyczne, otwarte i wspaniałomyślne. Mają mało wad, a największą z nich jest zmienne usposobienie.

Imieniny obchodzą: Grzegorz, Leon, Urban, Wilhelmina, Borysław, Maria

Grzegorz: imię to wywodzi się od greckiego słowa gregorios „gorliwy, czuwający”. W Polsce pojawiło się w średniowieczu. Samych kanonizowanych i beatyfikowanych papieży noszących to imię było pięciu, było również siedmiu innych świętych tego imienia.

Uważajcie na szefa Grzegorza! Astrolog twierdzi, że Grześ lubi komenderować innymi, jest oschły, a jego lodowaty potrafi zbić z tropu najbardziej pewnych siebie. Despota bez woli dyplomacji, często sam ściąga na siebie kłopoty. Ale trzeba przyznać, że jest skuteczny, gdy pracuje w zespole – pod warunkiem, że to on tym zespołem kieruje. Miewa chwile błyskawicznych i błyskotliwych działań.

Odpowiedniki obcojęzyczne: łac. Gregorius, ang. Gregory, fr. Grégoire, niem. Gregor, wł. Gregorio, ros. Grigorij.

Przysłowie: ”Wiedział Grześ, a od Grzesia cała wieś.”

Użyte w artykule zdjęcia: fotopolska.eu, facebook, organy farne/facebook, Michał Grossmann / forum KMPS, Stanisław Wiktor / Cyryl, NAC / IKC / domena publiczna

Dodaj komentarz

kliknij by dodać komentarz