Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 24 MAJA

Piekary Galeria MM Sw. Marcin 1982  Foto: Cyryl

Słońce w znaku Bliźniąt

Osoby urodzone 24 maja stale pracują nad samodoskonaleniem. Chciałyby w życiu osiągnąć bardzo wiele, lecz czasami przeszkadza im w tym brak zdecydowania, wewnętrzny niepokój oraz nerwowość. Odznaczają się poczuciem humoru i dowcipem.

Imieniny obchodzą: Joanna, Maria, Zuzanna, Milena

Cytaty na dziś:

– Złe zasady są niebezpieczniejsze od złych uczynków. Henryk Rzewuski
– Cóż może powiedzieć ktoś opuszczony przez słowa? Anna Kamieńska (1920 – 1986)

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1807 W Poznaniu miało miejsce  zaprzysiężenie nowego napoleońskiego magistratu.

Bernard Rose zzareczyny corki 22.11.1812Nowy prezydent, Felicjan Milewski, zmarł już po kilku miesiącach, mianowicie dnia 8 sierpnia 1807 r. Wdowie, pozostałej po nim, wyznaczyła Izba Administracji publicznej, jako władza przełożona magistratu, 20 talarów miesięcznego zaopatrzenia wdowiego. Niskość tego “zaopatrzenia” wskazuje wymownie na niedostatek, jaki cierpiał ówczesny zarząd miasta Poznania.

Po śmierci Milewskiego dorwał się nareszcie do władzy Bernard Rose. Był to człowiek bardzo zdolny, znający sprawy miejskie dokładnie. Gdy w lutym ustrój municypalny francuski, wprowadzony do wszystkich miast Księstwa Warszawskiego położył kres dawnemu polskiemu, opartemu o prawa z r. 1791, Rose pozostał nadal na swojem stanowisku. Tytułował się odtąd “prezydentem municypalności” i był odpowiedzialnym wobec prefekta departamentu poznańskiego za całokształt administracji miejskiej, nie wyłączając spraw policyjnych.

[Źródło: Andrzej Wojtkowski, Poznań od roku 1793 do 1853, KMP Nr 1/1999, grafika: informacja o zaręczynach córki Bernarda Rose (22listopada 1812) – Gazeta Poznańska, nr 53/105 z 1812 roku]

1863 W Poznaniu urodziła się polska Helena Rzepecka, nauczycielka, publicystka, działaczka społeczno-niepodległościowa.

Ukończyła Szkołę Ludwiki (uzyskała tam dyplom nauczycielki prywatnej). Od śmierci ojca w 1894 roku redaktorka “Gońca Wielkopolskiego”. Mimo sprzedaży gazety przez rodzinę Rzepeckich w 1899 roku, pozostała w redakcji do 1904 roku, kiedy to gazeta upadła.

Współzałożycielka Stowarzyszenia Kobiet Polskich “Warta” (1894), Towarzystwa Czytelni dla Kobiet (1895) i Towarzystwa Śpiewaczego “Lutnia”. W 1905 roku otworzyła pensjonat żeński w Poznaniu, gdzie polskie uczennice przechodziły półroczny kurs w zakresie ojczystego języka, historii i literatury.

Współpracowała z “Kurierem Poznańskim”, w 1909 roku organizowała zjazd polskich stowarzyszeń kobiecych w Poznaniu. Redaktorka “Śpiewnika” od 1910 do 1914 roku. Zmarła maja 1916 w Poznaniu.  [Źródło: za wikipedia: Słowiński L., Helena Rzepecka, Polski Słownik Biograficzny, t. 34, s. 18-19]

1899 W Dakowach Mokrych pod Bukiem urodził się Jan Bogumił Sokołowski, zoolog, profesor na Uniwersytecie Poznańskim, ornitolog, popularyzator wiedzy o ptakach.

Jan Bogumil Sokolowski Muz w SzreniawiePo ukończeniu studiów biologicznych na Uniwersytecie Poznańskim w 1925 został delegatem Okręgowego Komitetu Ochrony Przyrody na Wielkopolskę do spraw ochrony ptaków. Rok później uzyskał stopień doktora (pracę doktorską napisał na temat owadów prostoskrzydłych Wielkopolski, mimo że już wtedy był znanym ornitologiem), a w 1936 doktora habilitowanego (na podstawie wydanej właśnie wtedy pracy “Ptaki ziem polskich”).

W 1931 został powołany w skład Państwowej Rady Ochrony Przyrody, w 1938 r. wybrano go przewodniczącym poznańskiego oddziału Ligi Ochrony Przyrody, a w 1956 – członkiem Zarządu Głównego tej organizacji.

W 1948 otrzymał tytuł profesora Uniwersytetu Poznańskiego. Od 1951 do przejścia na emeryturę w 1969 był wykładowcą w Wyższej Szkole Rolniczej, powstałej z wyodrębnienia z Uniwersytetu Wydziału Rolniczo – Leśnego.

Profesor Jan Sokołowski czynnie propagował ochronę ptaków, m.in. projektował i wieszał budki lęgowe, a także pisał liczne książki, artykuły i broszury popularyzujące wiedzę przyrodniczą.

Zmarł  7 kwietnia 1982 w Poznaniu. Na Piątkowie jedna z ulic upamiętnia Jana Sokołowskiego. [Źródło: wkipedia]

1900 W Poznaniu odbył się zjazd kobiet polskich. Przybyło około 2 tys. uczestniczek, które wystąpiły w obronie polskości.

Stary Rynek w Poznaniu, rok 1909

Stary Rynek w Poznaniu, początek XX wieku

Doktorat honoris causa UAM dla profesora Orlicza1903 W Okocimiu urodził się Władysław Orlicz, światowej  sławy matematyk.

Pracował jako profesor Uniwersytetu Poznańskiego. Jego prace dotyczą głównie analizy funkcjonalnej i szeregów ortogonalnych.

Do jego najważniejszych osiągnięć należy opracowanie teorii pewnego typu przestrzeni funkcyjnych zwanych przestrzeniami Orlicza. Politechnika Poznańska (5 sierpnia 1979) oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (23 sierpnia 1983) nadały mu tytuł doktora honoris causa.

1914 W Poznaniu urodziła się Lili Palmer, właśc. Lillie Marie Peiser, niemiecka aktorka teatralna i filmowa pochodzenia żydowskiego.

Lilli_Palmer na niemieckim znaczku

Zdobywczyni Pucharu Volpiego – nagrody dla najlepszej aktorki w Wenecji, dwukrotnie nominowana do nagrody Złotego Globu.

Po I wojnie jej rodzina przeniosła się z Poznania do Berlina, gdzie przyszła aktorka ukończyła studium teatralne a potem występowała w Teatrze Krajowym w Darmstadt. Po dojściu do władzy hitlerowców wyjechała do Paryża, gdzie występowała w nocnych klubach. Wraz z siostrą, Irene, tworzyły duet wokalny Les Soeurs Viennoises. Po kilku latach przeniosła się do Londynu, a potem do USA.

W filmie zadebiutowała w 1933. Pierwszą znaczącą rolę filmową zagrała w obrazie Tajny agent Alfreda Hitchcocka (1936). Przez następne 10 lat występowała w filmach brytyjskich. W 1943 poślubiła aktora Rexa Harrisona i wyjechała z nim do Hollywood w 1945. Zmarła 27 stycznia 1986 w Los Angeles.

1919 Armia Wielkopolska podporządkowana została Naczelnemu Dowództwu WP, przy zachowaniu jej odrębnej organizacji.

ZDARZYŁO SIĘ 24 MAJA

1013 Bolesław I Chrobry przybył na spotkanie z królem niemieckim Henrykiem II podczas którego złożył (25.05) hołd lenny z Milska i Łużyc.

1543 Zmarł Mikołaj Kopernik. Był astronomem, matematykiem, ekonomistą i lekarzem. W 1510 roku osiadł we Fromborku, gdzie prowadził badania astrologiczne i pracował nad swoim głównym dziełem “O obrotach sfer niebieskich”. W pracy tej udowodnił prawdziwość heliocentrycznego modelu świata. Sformułował też prawo ekonomiczne o wypieraniu lepszego pieniądza przez gorszy. Urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu.

1686 Urodził się Gabriel Daniel Fahrenheit, niemiecki fizyk. Był mieszczaninem gdańskim, około 1709 roku osiadł w Holandii. Od 1724 członek Royal Society. Zajmował się wyrabianiem termometrów, pierwszy zastosował rtęć do pomiaru temperatury. W 1725 roku ogłosił własną skalę temperatury, zwaną później skalą Fahrenheita.

1743 Urodził się Paul Marat, jeden z przywódców Rewolucji Francuskiej.

1819 Urodziła się Wiktoria, królowa Wielkiej Brytanii i Irlandii. Za jej panowania potężne imperium brytyjskie rozciągnęło swoją suwerenność na ¼ globu. Rządy Wiktorii to także znaczący etap w rozwoju brytyjskiej kultury i sztuki, a także obyczajów.

1883 W Nowym Jorku prezydent Arthur otworzył Brooklyn Bridge.łączący Manhattan z Brooklynem.

1905 Urodził się Michał Szołochow radziecki pisarz, gloryfikator stalinizmu. Jego najgłośniejsza książka “Cichy Don” opowiada o losach kozaków dońskich w latach 1914-1922.

1913 W warszawskim piśmie “Świat” ukazała się pierwsza polska recenzja filmowa pt. “Śmierć kina” pióra Karola Irzykowskiego.

1915 Thomas Edison wymyślił “telescribe” – pierwszą automatyczną sekretarkę.

1930 Pionierka awiacji Amy Johnson jako pierwsza kobieta w historii obleciała samotnie Ziemię. Tego dnia Johnson wylądowała swoim samolotem Cygańska Ćma (Gypsy Moth) w Darwin w Australii (wystartowała z Anglii więc trasa jej lotu była faktycznie dużo dłuższa niż jedno okrążenie Ziemi).

1931 We wsi Łazy koło Raszyna Polskie Radio uruchomiło najsilniejszą wówczas na świecie stację radiową o mocy 120 kW.

1941 Urodził się Bob Dylan (właściwie Robert Zimmerman), wokalista, gitarzysta, harmonijkarz, kompozytor, autor tekstów, pisarz i poeta.

Jeden z najwybitniejszych pieśniarzy folkowych. Dylan nadał treść i świadomość nieco bezrefleksyjnej u swego zarania muzyce rockowej. Sam zdecydowanie odżegnywał się od roli pokoleniowego guru. „Ja tu tylko śpiewam i tańczę” – mawiał. Był samoukiem. Śwoją muzykę wywodził z amerykańskiego folku, a jej zacięcie społeczne – z tekstów piosenek doby wielkiego kryzysu oraz poezji bitników. Na początku kariery występował tylko z gitarą i harmonijką ustną, ale w połowie lat 60 przeszedł na brzmienie rockowe. Wtedy nagrał najważniejsze albumy, które weszły na stałe do kanonu muzyki rockowej. W ogóle nie udziela wywiadów i nie kontaktuje się z mediami.

1941 II Wojna Światowa: niemiecki pancernik “Bismarck” zatopił największy statek angielskiej floty HMS Hood. Potyczka miała miejsce u wybrzeży Grenlandii, życie straciło 1400 ofiar.

1943 Polski okręt podwodny “Dzik” storpedował w Cieśninie Mesyńskiej niemiecki tankowiec i torpedowiec.

1943 Urodził się Gary Burghoff, aktor.  Radar z serialu “M.A.S.H.”

1944 Urodziła się Patti Labelle, wokalistka amerykańska. Od 1962 roku śpiewała w formacji Patti LaBelle & The Blue Belles. W 1971 roku zespół skrócił nazwę do LaBelle. W 1976 grupa zakończyła działalność, a Patti zaczęła karierę solową. Jej najbardziej znanym albumem jest “New Attitude” wydany w 1985 roku. Przeboje; „Lady Marmalade”, „On My Own”, który w duecie z Michaelem McDonaldem dał jej pozycję “numer jeden” w USA w 1986 r.

1946 Urodziła się Irena Szewińska – lekkoatletka, mistrzyni olimpijska. Wielokrotna mistrzyni i rekordzistka Polski, działaczka sportowa.

1955 Polska: Wprowadzenie obowiązkowych szczepień przeciwgruźliczych.

1956 W Krakowie inaugurował swą działalność teatr Tadeusza Kantora Cricot 2.

1975 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Shining Star” – Earth Wind & Fire.

1989 Singel „Forever Your Girl” Pauli Abdul otrzymał w USA certyfikat „złotej płyty”. Piosenka osiągnęła też pierwsze miejsce na liście Billboardu.

1989 Premiera filmu Indiana Jones & Ostatnia Krucjata.

1993 Erytrea ogłosiła deklarację niepodległości.

1997 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „MMMBop” – Hanson.

1998 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Feel It” – Temperer feat. Maya.

Imieniny obchodzą: Joanna, Maria, Zuzanna, Milena

Imię Zuzanna ma hebrajskie pochodzenie i oznacza lilię. Kobieta o tym imieniu jest subtelna, wrażliwa, ma odważną naturę. Obdarzona wielkim temperamentem i wyostrzoną intuicją. Postępuje zawsze zgodnie z sumieniem, jest lojalna i uczciwa. Wszystko robi z ogromnym zaangażowaniem i pewnością, że się jej powiedzie. Miewa czasem złe dni, wówczas jest wybuchowa, nerwowa i zazdrosna. Dba o wygląd, lubi ubierać się drogo i modnie.

Kobieta o imieniu Joanna to duża indywidualność. Chodzi własnymi, odkrywanymi przez siebie ścieżkami. Z natury jest wrażliwa, ale nie poświęca swojego czasu na działalność charytatywną. W miłości raczej chłodna. Jeśli urodzi dzieci, bardzo je kocha. Ma nieco trudny charakter, ale przy bliższym poznaniu okazuje się lojalna i miła.

Milena ma bogate życie wewnętrzne. Jest ambitna, lecz brak jej wytrwałości i dyscypliny, a bojaźliwość utrudnia jej wykorzystanie wszystkich swoich możliwości. Jej wrodzona skrytość utrudnia przeanalizowanie wielu spraw z życzliwymi osobami.

Użyte w artykule zdjęcia: strony internetowe UAM, Muzeum w Szreniawie, Życie Nowoczesne Czas Ilustr nr 4.1916, Cyryl

Dodaj komentarz

kliknij by dodać komentarz