Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 24 CZERWCA

Śródla cukiernia 2013  Foto: Tomasz Dworek

Słońce w znaku Raka

– Światowy Dzień Zapobiegania Osteoporozie
– Święto Suwerennego Wojskowego Zakonu Kawalerów Maltańskich.
– Andora, Estonia, Litwa, Łotwa – Dzień Św. Jana
– Imperium Inków – święto Inti Raymi
– Peru – Dzień Indian
– Quebec – Dzień Św. Jana Chrzciciela
– Wenezuela – Rocznica Bitwy o Carabobo
– Wigilia św. Jana, święto katolickie
– Polska – Dzień Przytulania
– Wrocław – Święto Miasta
– Przysłowie:, „Kto w lecie próżnuje, w zimie nędze czuje”.

Osoby urodzone 24 czerwca są inteligentne i mają dużo sprytu życiowego. W osiąganiu sukcesów przeszkadza im egoizm, upór i lenistwo, a pomaga przedsiębiorczość. Często bywają zazdrosne.

KALENDARIUM POZNANIA 2

Uroczystość św. Jana obchodzono już w IV wieku. Dawniej w wigilię tego święta, czyli 23 czerwca, zapalano na szczytach wzgórz tzw. “ognie św. Jana” i bawiono się przy ich blasku.

Obrzędy sobótkowe miały charakter wróżebno – magiczny. Wierzono, że w zasięgu dymu płynącego z ogniska, polom nie szkodziły grady. Popiołem posypywano rolę, by zapewnić urodzaj.

Cytaty na dziś:

– Mnóstwo ludzi istnieje, ale takich co naprawdę żyją można wskazać palcem. Feliks Chwalibóg
– Gdy Jan z deszczem, to we żniwa zwykle także słota bywa. Przysłowie
– Instrumenty najdelikatniejsze są zarazem tymi, którymi się najłatwiej kaleczymy. Karol Irzykowski

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1332 Zmarł Wincenty z Szamotuł, wojewoda poznański, kontrowersyjny polityk i zwolennik króla Władysława Łokietka.

W roku 1329 z polecenia króla Władysława Łokietka zawarł rozejm z Brandenburgią trwający do roku 1332. Brał udział w wojnie z Krzyżakami uczestnicząc 27 września 1331 roku w bitwie pod Płowcami (jako dowódca straży przedniej wojsk Władysława Łokietka), a wcześniej także w bitwie pod Koninem oraz w bitwie pod Pyzdrami.

1425 Król Władysław Jagiełło wyraził zgodę na urządzenie w miasteczku biskupa poznańskiego Śródce cotygodniowych targów, a także dwa razy w roku jarmarków.

 

fot. Śródka, lata 20 XX wieku, z Archiwum Ośrodka dla Głuchoniemych / Cyryl

1432 Król Władysław Jagiełło w poznańskiej katedrze siostrzenicę swoją księżniczkę mazowiecką Emilię za księcia Bogusława IX wydał.

1838 Przypuszczalnie w mieszkaniu Karola Marcinkowskiego przy ulicy Podgórnej odbyło się zebranie powołujące do istnienia Spółkę Akcyjną „Bazar”.

Utworzono siedmioosobowy komitet, przystąpiono do rozprowadzania akcji. Przede wszystkim należało pomyśleć o miejscu budowy nowego gmachu. W tym czasie wytyczono w Poznaniu ulicę Nową (obecnie Paderewskiego). Zakupiono oficjalnie podarowaną, lecz bardzo zadłużoną, przylegającą do tej ulicy parcelę należącą do szwagra Emilii Sczanieckiej, Antoniego Łąckiego i przystąpiono do budowy.

W stanie surowym gmach „Bazaru” był gotowy do końca czerwca 1841 r.

Wkrótce pojawili się w nim ludzie, którzy w szczególny sposób utrwalili się w historii Poznania. Swój warsztat otworzył tu litograf Wiktor Kurnatowski, księgarnię Walenty Stefański, w 1846 pojawił się mały składzik wyrobów z żelaza kierowany przez filologa, niedawno jeszcze nauczyciela Hipolita Cegielskiego. [Źródło: M. Rezler, J. Bogdanowski, Poznań miasto niepoznane, Wydawnictwo Rebis 2006, s. 96]

1857 Bracia Wieniawscy – jako duet – rozstali się w roku 1855 i od tego czasu wspólnie grali tylko sporadycznie. Podczas kolejnej wizyty w Poznaniu Henryk zaprezentował się zatem sam.

Tablica upamietniająca koncerty braci Wieniawskim na hotelu BazarDwa pierwsze wieczory, 24 i 27 czerwca 1857 roku  odbyły się w Sali Białej hotelu Bazar. Z inicjatywy księżnej Marceliny Czartoryskiej uzyskane dzięki tym koncertom środki finansowe zasiliły konto Towarzystwa Pomocy Naukowej. Wieniawski wykonywał jedną z najbardziej lubianych przez siebie i często powtarzanych kompozycji – Koncert  e-moll Feliksa Mendelssohna. O jego interpretacji sprawozdawca „Ruchu Muzycznego” pisał w samych superlatywach:

Artystyczność w pojmowaniu utworu, biegłość techniczna doprowadzona do najwyższego stopnia doskonałości, spokojność w grze cechująca wielkiego i gruntownie wykształconego artystę, ton jasny jak słońce, pełen zaokrąglenia, a zastosowany zawsze do myśli autora, artystyczne połączenie czystości, szybkości, a przy tem wszystkiem pewności w każdej formule technicznej, oto, że tak powiemy, zewnętrzna część, szkielet gry wielkiego artysty. W ustępy, które tego wymagają, wlewa siłę i potęgę męskiego ducha; gracyją i wdzięk w utwory miękkie i więcej niewieście, a z sztuką niepospolitą wydobywa śpiewność z instrumentu, którego jest absolutnym władcą. Poznaliśmy w nim artystę wielkiego w całym znaczeniu tego wyrazu.

Na podstawie: Wykaz koncertów Henryka Wieniawskiego w Poznaniu opracowane przez Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego, wieniawski.pl

Hotel Bazar 1884 Foto: Biblioteka Uniwersytecka

1884 Położenie kamienia węgielnego pod pomnik Jana Kochanowskiego w Poznaniu.

W latach 1564-74 Kochanowski piastował godność prepozyta poznańskiej kapituły katedralnej. Z okazji 300-lecia śmierci poety w 1885 r. na placu katedralnym odsłonięto obelisk projektu Antoniego Krzyżanowskiego z medalionem portretowym Kochanowskiego.

W czasie II wojny został zniszczony przez Niemców, a w 1984 r. zrekonstruowany przez Jerzego Sobocińskiego. Stanął ponownie przed dawnym probostwem, skąd w 2002 r. przeniesiono go przed budynek Akademii Lubrańskiego.

Sam Kochanowski prawdopodobnie w Poznaniu nigdy nie był, swoją funkcję sprawował przez pełnomocników. Godność prepozyta przynosiła mu spore dochody i pozwalała na tworzenie bez obawy o sprawy materialne.

Pomnik Jana Kochanowskiego na Ostrowie Tumskim, poczatek XX wieku Foto: fotopolska

Pomnik Jana Kochanowskiego na Ostrowie Tumskim, początek XX wieku

1920 Przemianowanie Wszechnicy Piastowskiej na Uniwersytet Poznański.

1933 W Poznaniu urodził się Wojciech Skalmowski, polski orientalista, literaturoznawca, eseista, pisarz, publicysta.

Mrożek Skalmowski - ListyMieszkał w Brukseli, publikował w belgijskiej prasie i Tygodniku Powszechnym. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w Poznaniu.

Od 1972 do 1984 r. w belgijskim dzienniku „Der Standaard”, w cyklu „Standard der Letteren” opublikował ponad sto recenzji w języku niderlandzkim i flamandzkim. Tłumaczył literaturę polską (m.in. fragmenty twórczości Witolda Gombrowicza na język francuski, publikowane w 1967 r. na łamach „La Quinzaine Littéraire”).

W latach 80. jego teksty były publikowane w II obiegu wydawniczym w Polsce, w licznych przedrukach w prasie i wydawnictwach podziemnych (m.in. w Niezależnej Oficynie Wydawniczej NOWA, pismach „Promieniści”, „Antyk”, „Przegląd Poznański”, „Kultura Niezależna”.

W tym czasie publikował ponadto w „Le Monde Diplomatique”, „Pulsie” (Londyn) i „Tygodniku Powszechnym”. Po 1989 r. ogłaszał artykuły w pismach literackich: „Teksty Drugie”, „Arkusz” i krakowskim „miesięczniku „Znak”. W 1998 r. przeszedł na emeryturę. W 2007 r. w Krakowie ukazał się zbiór jego korespondencji ze Sławomirem Mrożkiem z lat 1970-2003. Zmarł w 2008 roku.

1950 W Bydgoszczy urodził się Jan Kulczyk, polski przedsiębiorca. Zmarł w 2015 r.

Jan KulczykBył współzałożycielem Polskiej Rady Biznesu. Od czerwca 2006 w Radzie Dyrektorów Green Cross International – organizacji zajmującej się bezpieczeństwem ekologicznym, powołanej przez Michaiła Gorbaczowa. Był również przewodniczącym Rady ds. Wspierania Badań Naukowych Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Laureatem Nagrody Kisiela w 1992 r. Pierwszy kapitał na rozpoczęcie interesów Jan Kulczyk otrzymał od ojca. Za te pieniądze założył w 1981 polonijną firmę handlową – Interkulpol, jedną z pierwszych firm zagranicznych powstałych w Polsce po II wojnie światowej.

W 2012 magazyn „Forbes”, umieścił Jana Kulczyka na pierwszym miejscu listy najbogatszych polskich ludzi biznesu, wskazując iż jego majątek wynosi 8,9 mld zł.

Jest uznawany za jednego z najlepszych polskich przedsiębiorców. W 2006 amerykańskie czasopismo „Forbes” umieściło Jana Kulczyka na 746. miejscu wśród najbogatszych ludzi świata, szacując jego majątek na 1 mld dolarów amerykańskich.

1945 “Głos Wielkopolski” donosił, że Feliks Maciejewski złożył rezygnację, z funkcji prezydenta Poznania –  “chcąc poświęcić się pracy w przemyśle”. Ustępując ze stanowiska, Maciejewski przedstawił radnym sytuację miasta. Nie wyglądała różowo: na odbudowę potrzebne było minimum 45 mln zł, brakowało środków na odbudowę elektrowni. PKP i wojsko zalegały miastu za prąd i gaz kwotę 90 mln zł – i nie zamierzały tych pieniędzy oddać.

Prezydent Poznania Feliks Maciejewski wbija pamiątkowe gwoździe w drzewiec sztandaru 3. brygady pancernej II Armii Wojska Polskiego w czasie ceremonii na placu Wolności - 22.04.1945

Prezydent Poznania Feliks Maciejewski wbija pamiątkowe gwoździe w drzewiec sztandaru 3. brygady pancernej II Armii Wojska Polskiego w czasie ceremonii na placu Wolności – 22.04.1945 Foto: Zbigniew Zielonacki / Cyryl

1974 W Poznaniu urodziła się Klaudia Carlos, dziennikarka i prezenterka telewizyjna.

Pierwsza kobieta w polskiej telewizji regularnie prowadząca główny serwis sportowy (TVN). Ukończyła Państwową Szkołę Baletową w Poznaniu, Akademię Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie i Podyplomowe Studia Dziennikarskie na UAM.

Klaudia Carlos

2016 Reaktywowano Wianki – Paradę Sobótkową na Warcie

“Przed stu laty było o nich głośno na całą Polskę” tak na paradę zapraszali organizatorzy Parady Sobótkowej na Warcie, która odbyła się w naszym mieście – wianki na poznańskim Szelągu były jednym z ważniejszych wydarzeń kulturalnych Poznania.

Takich tłumów nad rzeką dawno nie widziano! Ci na lądzie pozdrawiali płynących łódkami, tratwami, motorówkami i statkiem Widmo – czyli poznańskim tramwajem wodnym.

Barwny korowód łodzi przepłynął od mostu Przemysła, dawnej stoczni, pod most Rocha, gdzie jako zwieńczenie imprezy odbył się pokaz ognia i światła. Swoje tratwy przygotowały rady osiedli – Wildę symbolizował kinowy neon, Naramowice – tramwaj, na który czekają mieszkańcy, a Stare Miasto oryginalny ratusz – pokazujący kreatywność młodzieży i atrakcje m.in. ul. Golębiej.

ZDARZYŁO SIĘ 24 CZERWCA

217 p.n.e. Nad Jeziorem Trazymeńskim odbyła się jedna z większych bitew drugiej wojny punickiej między armią kartagińską pod wodzą Hannibala a armią republiki rzymskiej. Armia Hannibala odniosła druzgocące zwycięstwo.

972 W bitwie pod Cedynią Mieszko I odniósł zwycięstwo nad rycerstwem saskim. Pokonał wojska margrabiego Hodona, który dążył do podboju Pomorza Zachodniego. Od tej bitwy datuje się historia polskiego oręża.

1441 Założono prestiżową angielską szkołę z internatem Eton College.

Wśród najwybitniejszych wychowanków Eton są m. in. książę Wellington, zwycięzca spod Waterloo i później premier Wielkiej Brytanii (premierami było w sumie 18 etończyków); liczni pisarze (m. in. Aldous Huxley i George Orwell oraz twórca agenta 007, Ian Fleming); uczeni Robert Boyle i Sir John Herschel; liczni wybitni dowódcy wojskowi i odkrywcy.

1497 Włoski żeglarz pływający pod brytyjską banderą John Cabot jako pierwszy nowożytny Europejczyk dopłynął do kontynentalnych brzegów Ameryki Północnej. Odkrył Nową Funlandię i Labrador (wierzył, że dotarł do Azji).

1621 Urodził się Jan Andrzej Morsztyn, polski poeta barokowy i polityk. Był pradziadkiem Stanisława Augusta Poniatowskiego, ostatniego króla Polski.

1717 Powstała pierwsza loża wolnomularska, nazwana Wielką Lożą Londynu. Miało to miejsce w londyńskiej gospodzie “Pod Gęsią i Rusztem”.

1785 Powstał pierwszy polski zespół baletowy – “Towarzystwo Tancerzów JK Mości” pod kierunkiem profesjonalnego francuskiego baletmistrza Francois Le Doux. Król Stanisław August wydał zarządzenie dotyczące przejęcia od spadkobierców podskarbiego litewskiego Antoniego Tyzenhauza prywatnego zespołu tancerzy.

1796 Urodził się Jan Czeczot, poeta białorusko-polski, etnograf. Jeden z założycieli Towarzystwa Filomatów. Autor Prząśniczki — oficjalnego (od 1998) hymnu miasta Łodzi. Był przyjacielem Mickiewicza, został wymieniony w dedykacji do trzeciej części Dziadów.

1812 Początek wojny Napoleona z Rosją, która nie przestrzega blokady kontynentalnej. Tzw. II wojna polska. Wielka Armia wkracza do Rosji.

1838 Urodził się Jan Matejko, malarz dziejów Polski Mieszkał i pracował w Krakowie. Do jego najważniejszych dzieł należą: “Stańczyk”, “Kazanie Skargi”, “Hołd Pruski”, “Bitwa pod Grunwaldem”, “Wernyhora”. (zm. 1.11.1893).

1859 Bitwa pod Solferino między Francuzami a Austriakami. Świadkiem bitwy był Henri Dunant, który pod wpływem ogromu strat ludzkich założył późniejszy Czerwony Krzyż.

1880 Po raz pierwszy publicznie wykonano patriotyczną pieśń O Canada, od 1980 hymn Kanady.

1901 W Paryżu w galerii Ambroise’a Vollarda otwarto pierwszą wystawę Pabla Ruiza Picassa. Obrazy młodego artysty hiszpańskiego zwróciły uwagę krytyka sztuki Feliciena Fagusa, który powiedział: “Picasso jest malarzem, malarzem absolutnym, kocha kolor dla niego samego.”

1935 W katastrofie lotniczej zginął Carlos Gardel, argentyński śpiewak tanga.

Przez Argentyńczyków uważany za największego spośród tych, którzy kiedykolwiek śpiewali tango i za jednego z największych kompozytorów tego gatunku muzycznego. Uznawany jest za osobę, która na stałe wprowadziła lirykę (tekst) do tanga argentyńskiego od nagrania w końcu 1917 piosenki Mi noche triste.

Tango „Por Una Cabeza” autorstwa Gardela możemy usłyszeć w takich filmach jak „Prawdziwe Kłamstwa” (scena tańca Arnolda Schwarzeneggera i Tii Carrere na początku filmu, oraz w scenie kończącej film, tutaj Schwarzenegger w parze z Jamie Lee Curtis), „Zapach kobiety” z Alem Pacino, “Bad Santa” z Billym Bobem Thorntonem i oczywiście w “Liście Schindlera” Spielberga. (ur. 1890).

1947 Urodził się Mick Fleetwood, współzałożyciel i perkusista grupy Fleetwood Mac. Wcześniej występował w grupie Bluesbreakers Johna Mayalla. Nagrywa również płyty solowe – zadebiutował w 1981 roku albumem “Visito”.

1947 W Pradze urodziła się Helena Vondráčková, czeska piosenkarka. Dysponuje czterooktawowym głosem z bardzo wysokim C, które ze względu na uwarunkowania fizjologiczne powinno już zaniknąć, ale ciągle się utrzymuje. W rozgłośniach radiowych w Czechach i na Słowacji jej piosenki są grane średnio co 7 minut.

1950 Urodził się Ryszard Pawłowski, polski taternik, alpinista.

W środowisku wspinaczy nazywany “Napałem”. Wzięło się to prawdopodobnie stąd, iż w młodości nie mógł poświęcić zbyt wiele czasu na wspinaczkę – jednocześnie pracował i studiował. Gdy w końcu udało mu się wyjechać w góry, wspinał się nawet w trudnych warunkach (np. w deszczu). 24 października 1989 był partnerem Jerzego Kukuczki w jego ostatniej wspinaczce na południowej ścianie Lhotse, podczas której (wskutek pęknięcia liny) Kukuczka spadł w przepaść i poniósł śmierć.

1953 Jacqueline Bouvier ogłosiła swoje zaręczyny z amerykańskim senatorem Johnem F. Kennedym.

1959 Urodził się Andy McCluskey, lider i wokalista grupy OMD.

1963 W studiu BBC w Londynie odbyła się pierwsza prezentacja magnetowidu do użytku domowego.

1965 Sejm dokonał wyboru władz państwowych. Marszałkiem Sejmu został Czesław Wycech, przewodniczącym Rady Państwa Edward Ochab, premierem Józef Cyrankiewicz.

1968 Początek pierwszego turnieju tenisa ziemnego na trawiastych kortach Wimbledonu. Uczestnictwo w turnieju możliwe był zarówno dla profesjonalistów jak i amatorów.

1970 Na Hawajach urodził się Glenn Medeiros. Popularność zyskał dzięki przebojowi “Nothing Gonna Change My Love For You” (1987).

1971 Urodziła się Anna Samusionek, aktorka filmowa i teatralna. Jest adwentystką dnia siódmego. W 1997 roku, w zastępstwie Magdy Masny pełniła rolę hostessy w teleturnieju Koło Fortuny.

1973 Kapitan Krzysztof Baranowski ukończył samotny rejs dookoła świata.

http://www.youtube.com/watch?v=s9Eu5UzuzSs&feature=related

1974 W Zgierzu urodził Robert Kudelski, polski aktor i piosenkarz (Na Wspólnej).

1976 Sejm uchwalił podwyżki cen żywności, w tym mięsa o 69%, masła i serów o 50%, cukru o 100%. Podwyżki stały się powodem robotniczych protestów w Radomiu.

1978 We Wrocławiu urodziła się 35-milionowa Polka, Agata Zalewska.

1987 Urodził się Lionel Messi, argentyński piłkarz pochodzenia włoskiego.

Gracz FC Barcelona. Uważany za jednego z najlepszych piłkarzy swojego pokolenia. Przed ukończeniem 21 lat otrzymał nominacje do Złotej Piłki France Football, którą otrzymał w 2009 r. oraz Piłkarza Roku FIFA. Dzięki stylowi gry porównywany jest do piłkarskiej legendy, rodaka Diega Maradony. Sam Maradona określił Messiego swoim “następcą”.

2000 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “To Be With You” – Enrique Iglesias; US Top Album: “The Marshall Mathers LP” – Eminem.

2002 Izraelskie czołgi wkroczyły do miasta Ramallah w Strefie Gazy, zajmując rejon kwatery Jasera Arafata, który tym samym znalazł się w areszcie domowym.

Imieniny obchodzą: Danuta, Dana, Janina, Jan, Wiliam

Jan to imię o hebrajskim rodowodzie, które znaczy: Bóg jest łaskawy. Osoba o tym imieniu jest dobra, sprawiedliwa, pracowita, szanująca kulturę i doświadczenia ludzi. Jest dobrym rzemieślnikiem, artystą, potrafi łączyć tradycję z nowoczesnością. Jan uchodzi za dobrego pedagoga i wychowawcę. Swą naturą ujmuje ludzi, jest szczery, hojny. Lubi podróże, kocha przyrodę.

Danuta, imię żeńskie pochodzenia litewskiego (Danutie), powstało ze słów dangus – niebo i duktie – córka. Danuta i Dana to imiona osób skrupulatnych, wnikliwych, cierpliwych, pracowitych i o dużej kulturze osobistej. Danuty i Dany są ciekawe świata, dlatego wiele czytają i podróżują. To kobiety energiczne, o dużym temperamencie. Nie przywiązują dużej wagi do małżeństwa i rodziny, są zwolenniczkami związków nieformalnych. Często popadają w depresję lub melancholię.

Wiliam to skrócona postać imienia Wilhelm. Powstało od niemieckich słów “wola, chęć, pragnienie” oraz “obrona, opieka, pomoc”. Mężczyzna o tym imieniu jest wrażliwy, ambitny, szlachetny i szczery. Przeważnie jest osobą wykształconą, często zostaje lekarzem. Jest predysponowany do przewodniczenia innym, nie znosi gdy ktoś narzuca mu swoje zdanie. Lubi dyskutować na tematy z pogranicza życia i śmierci. Fascynuje go przepowiednia na temat końca świata.

Użyte w artykule zdjęcia: Biblioteka Uniwersytecka, fotopolska, archiwum, Rossmann / media, Zbigniew Zielonacki / Cyryl, LepszyPOZNAN.pl / Paweł Rychter, Archiwum Ośrodka dla Głuchoniemych / Cyryl, Tomasz Dworek

1 komentarz

kliknij by dodać komentarz