Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 23 CZERWCA

Malta - zakłady spirytusowe  Foto:

Słońce w znaku Raka

Święto narodowe Luksemburga: oficjalne obchody urodzin Wielkiego Księcia Jana (5.01.1921).
Estonia – Dzień Zwycięstwa
Łotwa – Święto Ligo
Polska, Nikaragua, Uganda – Dzień Ojca
ONZ – Dzień Służby Publicznej

Przysłowie: „W początku lata poranne grzmoty są zapowiedzią rychliwej słoty”.

Imieniny obchodzą: Józef, Wanda, Zenon, Prosper

Cytaty na dziś:

– Łatwiej ojcu mieć dzieci niż dzieciom ojca. Jan XXIII
– Niektóre rodzaje prawdy są kłamstwem i te właśnie cieszą się największym uznaniem. Jack London
– Pijemy na czyjeś zdrowie i niszczymy własne. Jerome K Jerome

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1252 Książę Przemysł I nadaje Kaszczor, Wieleń, Łupice i Obrzycko komesowi Beniaminowi.

1573 Otwarcie kolegium jezuickiego w Poznaniu przy ulicy Gołębiej.

Kolegium_jezuickie koniec XIX wieku Foto: WBCJezuici przybyli do Poznania w 1571 r. obejmując ówczesny kościół świętego Stanisława biskupa (obecnie kolegiata Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny w Poznaniu), dwa szpitale, szkołę miejską “ad Sanctam Mariam Magdalenam” oraz plac pod budowę przyszłego kolegium, a także tereny wokół ówczesnego, rozebranego w XVII wieku, kościoła farnego – Kolegiata św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Tak liczne nadania sprawiły, że już w krótkim czasie Poznań stał się jednym z największych centrów Towarzystwa Jezusowego w Polsce. Obecny budynek Kolegium wzniesiono w latach 1701-1733 pod kierownictwem Jana Catenazziego.

Kolegium stało się drugą po Akademii Lubrańskiego szkołą o charakterze uczelni wyższej w mieście. Szkoła miała 16 profesorów, w tym pierwszego rektora – Jakuba Wujka i ok. 300 studentów. Wykładano takie przedmioty jak: matematyka, geometria, fizyka, filozofia, prawo, języki antyczne oraz współczesne a także zoologię i ogrodnictwo.

Szkoła, jak na owe czasy, była nowoczesna, gdyż wykłady z nauk przyrodniczych obejmowały również przeprowadzanie doświadczeń. Na terenie szkoły działało, poza bogato wyposażonymi gabinetami biologicznym i fizycznym, także obserwatorium astronomiczne i teatr szkolny.

Jezuici próbowali przekształcić Kolegium w uniwersytet, na co otrzymali nawet zgodę papieża, która została jednak cofnięta wobec ostrej reakcji Akademii Krakowskiej, którego władze argumentowały, że dwa uniwersytety w Koronie stanowiłyby dla siebie jedynie konkurencję i jeden w zupełności wystarczy.

1576 Stefan Batory nakazał władzom Poznania wydalać z miasta Szkotów nie mających posiadłości w Poznaniu

1800 Na Wzgórzu Świętego Wojciecha urodził się Karol Marcinkowski, lekarz, powstaniec, społecznik, duchowy przywódca organiczników wielkopolskich. (Zm. 1846)

Był radnym miejskim, który starał się o powstanie stałego polskiego teatru miejskiego. Zajmował się również problemem poprawy sytuacji materialnej i zdrowotnej biedoty miejskiej. W ostatnich latach życia otoczony był powszechnym szacunkiem zarówno ze strony władz, jak i rodaków, nazywających go “Naszym Doktorem” lub “Doktorem Marcinem”.

Jego doświadczenia powstańcze, liberalne poglądy oraz wpływ takich osób jak Hipolit Cegielski czy Dezydery Chłapowski sprawiły, że stał się orędownikiem pracy organicznej i walki o wolność metodami politycznymi i ekonomicznymi, będąc pierwszym z długiego szeregu wielkopolskich organiczników realizujących ideały pozytywistyczne.

Zmarł 6 listopada 1846 w Dąbrówce Ludomskiej. Pochowano go na nieistniejącym już cmentarzu świętomarcińskim, skąd po likwidacji nekropolii jego doczesne szczątki trafiły do kościoła św. Wojciecha w Poznaniu. [M. Rezler, J. Bogdanowski, Poznań miasto niepoznane, Wydawnictwo Rebis 2006, s. 102]

Był postacią barwną i malowniczą. Jak pisał Witold Jakubczyk „Marcinkowski był dość wysoki, szczupły, o porywczych ruchach, ciemny blondyn o wielkich niebieskich oczach, pięknych łukach gęstych brwi, wyniosłym czole, pociągłej twarzy o długim nosie, wydatnej szczęce dolnej, niewielkich ustach o nieco ironicznym grymasie w młodych latach. Miał szramę pod okiem po jakiejś zwadzie lub fechtunku, wskutek czego jedno oko często przymykał (…)

Ubrany skromnie, ale starannie, chodził szybko, lekko pochylony, nie uśmiechając się, raczej zamyślony, pewnie o chorych do których szedł lub od których wracał. Czasem zatrzymywał się przy grupkach dzieci na Starym Rynku, obdarowywał je, a ulubieńców, co bystrzejszych – czasem posyłał z listami lub pozwalał im przytrzymać konia. Pasjonował się jazdą konną. Była mu nie tylko środkiem szybkiej lokomocji, ale i źródłem radości z pokonywania przestrzeni (…) Znajdował przyjemność w nocnych eskapadach do ziemiańskich dworów, gdzie miał pacjentów obojga płci.  Witold Jakubczyk, Karol Marcinkowski 1800-1846 [w:] „Wielkopolanie XIX wieku”, t. 1 pod redakcją W. Jakubczyka, Poznań 1996, za:: M. Rezler, J. Bogdanowski, Poznań miasto niepoznane, Wydawnictwo Rebis 2006, s. 102]

Widok ze Wzgórza Sw. Wojciecha 1838 Foto: wg rys. Juliusa von Minutoliego. Malowniczy widok na miasto ze Wzgórza św. Wojciecha, z widocznym fragmentem kościoła Św. Wojciecha na pierwszym planie. Autor Nieznany Źródło "BORUSSIA: MUSEUM FÜR PREUSSISCHE VATERLANDSKUNDE. T.1" E. Pietzsch, Drezno 1838

Widok ze Wzgórza Sw. Wojciecha 1838 Foto:  wg rys. Juliusa von Minutoliego. Malowniczy widok na miasto ze Wzgórza św. Wojciecha, z widocznym fragmentem kościoła Św. Wojciecha na pierwszym planie.  Autor Nieznany  Źródło “Borusia: Museum Fur Preussische Vaterlandskunde. T.1” E. Pietzsch, Drezno 1838, za www.wieczorkiewicz.org

1766 Powstała wielka wrzawa w mieście i na przedmieściach, ponieważ w czasie ofiary mszy św. spłynęła krwią głowa i bok drewnianego wizerunku Ukrzyżowanego, umieszczonego w ołtarzu głównym kościoła parafialnego Św. Marcina, położonego za murami miasta.

Kiedy rozeszła się ta wieść, zbiegł się do wspomnianego kościoła wielki tłum ludu. Były obecne także rożne zacne osoby obojga płci, greccy schizmatycy, którzy zaświadczyli, że na własne oczy widzieli krew.

Po otrzymaniu wiadomości, przyszli liczni wielmożni, czcigodni i przewielebni Panowie z kleru diecezjalnego oraz zakonnego, z rozmaitych zakonów profesorowie teologii i kaznodzieje, a także profesorowie Przenajświętszej Akademii z Przewielebnym skarbnikiem (…) Zbadali oni krucyfiks i owinąwszy czystym płótnem wizerunek, po założeniu pieczęci zabrali ze sobą, aby dokładnie obejrzeć go w Najczcigodniejszym Urzędzie (…)

Nazajutrz połamawszy pieczęcie nie dojrzeli żadnej cudownej krwi, mimo zachowania wszelakiej skrupulatności i przywołaniu do pomocy dwóch malarzy. Następnie jeden z teologów z boku figury starł palcem kurz i pokazał pozostałym. Uznali więc, że nie ma żadnego cudu, lecz lud został oszukany fałszywą pogłoską i nakazali umieścić  krucyfiks w ołtarzu, gdzie znajdował się poprzednio. [Na podstawie: Kroniczka rezydencji Karmelitów Trzewiczkowych w Poznaniu przy kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa na ul. Żydowskiej. Opracowane przez Jacka Wiesiołowskiego, Wydawnictwo Miejskie, 2005]

1800 Pozbawienie praw miejskich Chwaliszewa, Ostrówka, Śródki i Zawad.

1828 Początek budowy Cytadeli w Poznaniu. Na Cytadelę składał się kompleks koszar, w tym reduta koszarowa czyli Kernwerk, otaczających duży plac oraz system obronny oparty na założeniach Marca de Montalemberta.

Aby rozpocząć pracę wysiedlono mieszkańców wsi Winiary i Bonin przesiedlając ich na północny zachód, do dzisiejszych części Poznania Winiary i Bonin.

Jeszcze w marcu 1829 ruszyły prace nad uregulowaniem biegu Warty w okolicy Cytadeli i budową Wielkiej Śluzy. Koryto przesunięto na zachód na odcinku od ujścia Bogdanki po Szeląg. Prace te były dużym przedsięwzięciem logistycznym. Wapno sprowadzano drogą wodną z Gorzowa, cegły wyrabiano w dwóch cegielniach (w pobliżu Winiar i na Ratajach), a drewno pozyskiwano w okolicznych lasach.

Juliusz Osterwa Foto: http://arkadia-bonumest.blogspot.com1885 Urodził się Juliusz Osterwa, (wł. Julian Andrzej Maluszek) aktor i reżyser teatralny.

Dorastał w biedzie, wychowywany przez krewnych. We wrześniu 1904 r. znalazł się w zespole Teatru Ludowego w Krakowie nie mając środków do życia. Debiutował w tym teatrze w 1904 r. pod pseudonimem Juliusza Osterwy, który podsunął mu Leon Schiller. Grał w Poznaniu, Wilnie i w Warszawie.

Był jednym z najświetniejszych i najbardziej wszechstronnych aktorów w dziejach teatru polskiego.

W sezonie 1906/1907 pracował w Teatrze Polskim w Poznaniu, gdzie m.in. dzięki kontaktom z teatrem niemieckim miał możliwość dalszego rozwoju artystycznego. Zyskał w naszym mieście znaczną popularność, tu także debiutował jako reżyser wystawiając Horsztyńskiego.(zm. 10.05.1947).

1895 Urodziła się Gertruda Konatkowska, pianistka i pedagog.

Gertruda Konatkowska Foto: http://www.formanowicz.pl/Studia muzyczne w zakresie fortepianu oraz organów, skrzypiec i śpiewu odbyła w Berlinie. Od roku 1920 związana z Poznaniem, prowadziła klasę fortepianu w Konserwatorium Poznańskim, a po II wojnie światowej w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, obecnie Akademii Muzycznej im. I. J Paderewskiego.

Występowała jako solistka i kameralistka zarówno w największych europejskich ośrodkach muzycznych, jak i w miastach i miasteczkach na terenie Polski. Była cenioną odtwórczynią muzyki romantycznej, propagując jednocześnie dzieła polskich kompozytorów współczesnych.

Za namową Henryka Opieńskiego w 1920 roku przeprowadziła się do Poznania i rozpoczęła pracę na nowo utworzonej Państwowej Akademii Muzycznej. Od 1934 roku występowała w audycjach radiowych. We wrześniu 1939 roku zdecydowała się zostać w Poznaniu. W 1940 roku podczas mszy wielkanocnej zauważyła młodego dyrygenta-amatora, Stefana Stuligrosza, i zdecydowała się pomóc mu w nauce muzyki. Z czasem uczyła na tajnych kompletach grupkę ludzi. Koncertowali w mieszkaniach prywatnych, w 1942 roku rozpoczęto wystawiać opery. Po latach Stefan Stuligrosz wspomina jej opiekę nad chórem który utworzył, także w takich szczegółach jak długość spodenek chórzystów.

Tuż po wyzwoleniu Poznania radziecka kronika filmowa nakręciła film o losach artystów w czasie okupacji w Poznaniu. Nagranie odbyło się w Teatrze Polskim, gdzie artystka zagrała Nokturn c-moll oraz mazurki Fryderyka Chopina. Była to pierwsza audycja w wyzwolonym Poznaniu.

W dniu 1 lipca 1956 roku objęła stanowisko docenta, a 26 czerwca 1958 roku – profesora nadzwyczajnego. Od 1 października 1961 roku kierowała Katedrą Fortepianu PWSM. Od 1 października 1965 roku przeszła na emeryturę. Zmarła rok później, 29 października 1966 roku. Spoczywa na cmentarzu junikowskim w Poznaniu.

Poznańskie Słowiki zwiedzają Muzeum Polskie w Chicago, przy fortepianie, na którym grywał Ignacy Paderewski prof. Gertruda Konatkowska Foto: Filharmonia Poznańska / Cyryl

1902 Uruchomiono Średzką Kolej Powiatową na linii Główna – Malta – Kobylepole o długości 5,22 km, w standardowym wymiarze torów z dwoma stacjami Malta i Kobylepole. Jednocześnie otwarto linię wąskotorową z Kobylepola przez Tulce i Krerowo do Środy Wielkopolskiej o długości 44,67 km. Od tego czasu na Komandorii i Malcie zaczęły nowe inwestycje o charakterze przemysłowym. (KMP, 4/2010)

Więcej o banie, której już nie ma: http://www.lepszypoznan.pl/2013/10/18/o-banie-ktorej-juz-prawie-nie-ma.html

1909 Urodził się Tadeusz Kalinowski ps. Doktor, malarz, scenograf i grafik. Żołnierz Armii Krajowej i powstaniec warszawski.

Już w 1939 roku rozpoczął współpracę z najważniejszymi reżyserami międzywojnia jakimi byli: Leon Schiller i Wilam Horzyca. W 1948 r. przeprowadził się do Poznania, gdzie Horzyca objął dyrekcję Teatru Polskiego. W latach 1948-1952 powstały projekty scenograficzne do wielu spektakli, m.in. „Profesja pani Warren”, „Mieszczanin szlachcicem”, „Makbet”.

Po 1949 r. przystąpił do grupy 4F+R założonej przez Feliksa Marię Nowowiejskiego, Ildefonsa Houwalta i Alfreda Lenicę; udział w pierwszej wystawie grupy. Był dwukrotnym prezesem ZPAP w Poznaniu. Tadeusz Kalinowski wziął udział w kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych, m.in. w Poznaniu, Warszawie, Szczecinie, Krakowie i Zielonej Górze oraz za granicą. Jego prace znajdują się w kolekcjach Muzeum Narodowego w Poznaniu, Warszawie i Szczecinie.

W roku 1950 został Prezesem Zarządu Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków w Poznaniu, pełnił tę funkcję przez dwie kadencje do 1954 r. W tym czasie (1951-1955) dzięki jego staraniom wybudowano i przekazano artystom 41 pracowni plastycznych na Starówce poznańskiej.

W latach 1954-1955 zaprojektował i wykonał polichromie ratusza poznańskiego (wraz z Janem Piaseckim). W okresie od 1956 do 1960 r. pełnił funkcję radnego w Radzie m. Poznania. W 1972 r. wykonał kompozycję abstrakcyjną o pow. 546 m2 na ścianie domu na skrzyżowaniu ul. Estkowskiego i Garbary w Poznaniu; zniszczoną w połowie lat 80.

O swojej twórczości powiedział: “Od 1957 nie namalowałem żadnego obrazu przedstawiającego, ale nie czuję, że maluję abstrakcję – wydaje mi się, że maluję przestrzenie istniejące, czuję, że w tych przestrzeniach żyję – widzę te przestrzenie w rzeczywistości.” Był ojcem Bogdana Kalinowskiego, znanego poznańskiego kinomana.

Tadeusz Kalinowski tworzył intensywnie do ostatnich swych dni; zmarł 7 maja 1977 r. w Poznaniu, gdzie został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Junikowskim. [Źródła: strona internetowa Fundacji im. Kalinowskiego – http://tadeuszkalinowski.com/, poznan.wikia.com. wikipedia]

1920 W projekcie rezolucji przedłożonej Radze Miasta przez radcę Mikołaja Kiedacza oświadczono, iż miasto stoi przed ogólną katastrofą komunikacyjną.

Na posiedzeniu w dniu 23 czerwca radny Kazimierz Bobowski zaproponował więc nieśmiało podwyżkę cen biletów tramwajowych z dniem 1 lipca 1920 r. do dwóch marek! Miało to gwarantować (w porównaniu z aktualnymi cenami węgla i prądu oraz wielu innych rzeczy) rentowność tramwajów i regularną komunikację.

Rzadko który z radnych uświadomił sobie, że jest to cena biletów wyższa od ceny z dnia 31 marca 1920 r. o ponad 700%.

I chociaż prezydent Drwęski wspierał referenta zapewnieniem, że w “innych wielkich miastach europejskich kolejki elektryczne przechodzą te same trudności”, radny Stanisław Offierski wypowiedział się zdecydowanie przeciwko nowej podwyżce, a radny Karol Stark (Demokratyczne Koło Radzieckie) proponował, aby dyrekcja Kolei korzystała z nagromadzonych funduszów rezerwowych. [Tadeusz Świtała, Zapiski z działalności Rady Miejskiej w latach 1919 – 1921, KMP 2/1978]

1927 Park Wilsona był z pewnością oczkiem w głowie Magistratu. “Dla wzbudzenia zainteresowania szerokich kół obywatelstwa Parkiem Wilsona – pisał sprawozdawca «Kuriera Poznańskiego» i gromadzeniem większego kapitału na rozbudowę tegoż, zwołano w dniu wczorajszym na sali posiedzeń Magistratu zebranie celem powołania do życia Towarzystwa Miłośników Parku Wilsona“. Pod koniec czerwca powstał natomiast komitet budowy planetarium, które zamierzano wznieść, u zbiegu ulic Orzeszkowej i Sniadeckich 80

http://www.youtube.com/watch?v=nIQX-jX–Pw

1927 W Wolsztynie urodził się Cezary Julski, polski aktor. Często użyczał swego głosu w dubbingu (m. in. jako Fred Flinstone w popularnej kreskówce “Flinstonowie”/”Między nami jaskiniowcami”). Wychowywał się u dziadka Otto Blocha, restauratora w Grodzisku Wielkopolskim. W sezonie 1946/47 aktor Teatru Lalki i Aktora w Poznaniu. Występował na deskach Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1947–1950) i Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi (1950–1953). W 1953 przeniósł się do warszawskiego Teatru Ludowego. W sezonie 1956/57 występował w Teatrze Polskim, a w latach 1957–1990 był członkiem zespołu Teatru Komedia.(zm. 1997).

Gosc_weselny Cezary Julski i Wiktor Zborowski w Alternatywy 4 Foto: alternatywy4.net

Goście weselni –  Cezary Julski i Wiktor Zborowski w serialu  Alternatywy 4, Foto: alternatywy4.net

1928 W sobotę „krótko po godz. 16 z lotniska w Ławicy wystartowali na aparacie »Potez « z 3 pułku lotniczego plutonowy-pilot Stanisław Przybylski i mechanik kapral Józef Wojciechowski.

Wskutek nagłego defektu motoru musieli oni lądować nad lasem pod Stęszewem w pobliżu leśniczówki Łódź. Nastąpiła katastrofa, bowiem samolot został rozbity, gdyż wpadł na drzewa, przyczem obaj lotnicy odnieśli śmiertelne obrażenia. Plutonowy Przybylski zmarł na miejscu, a kapral Wojciechowski w godzinę po wypadku. Do nieszczęśliwych przywołano natychmiastową pomoc lekarską i duchowną ze Stęszewa” – doniósł 25 czerwca 1928 r. „Kurier Poznański”.

1932 W Witkowie urodził się Zbigniew Dworecki, polski historyk. Znawca dziejów międzywojennego Poznania i Wielkopolski.

1939 Karol Malsburg, profesor hodowli zwierząt został doktorem honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego.

1941 Gestapo przeprowadziło rewizje w budynkach wszystkich parafii katolickich i ewangelickich w Poznaniu.

1945 Na poznańskim Szelągu odbyła się zabawa – Wianki. W kinie Polonia wyświetlano film pt. “Sekretarz Rajkomu”.

1988 W finale Pucharu Polski w Łodzi KKS LECH po rzutach karnych (3:2) pokonał Legię Warszawa. Kilka miesięcy później Lech zagrał z Barceloną:

1990 Zmarł Reinhold Olesch, niemiecki językoznawca. W 1973 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. (ur. 1910).

ZDARZYŁO SIĘ 23 CZERWCA

47 p.n.e. Urodził się Cezarion, syn Gajusza Juliusza Cezara i Kleopatry VII (zm. 30 p.n.e.).

79 Zmarł Wespazjan, cesarz rzymski. Założyciel dynastii Flawiuszów. Przeczuwając że jego koniec jest bliski, oznajmił jak zwykle żartem: “Coś mi się zdaje, że staję się bogiem”.

Gdy już zbliżała się chwila ostatnia, kazał się podnieść mówiąc “Cesarz Rzymian umiera stojąc”.

Wyróżnił się jako reformator i reorganizator państwowości rzymskiej, umocnił granice cesarstwa. (ur. 9).

1290 Zmarł Henryk VI Probus, zwany też Prawym, książę wrocławski. Został otruty przez własnego lekarza. Ojcem Probusa był Henryk II Biały.

1537 Pedro de Mendoza, hiszpański konkwistador, zorganizował wyprawę dającą początek kolonizacji Argentyny.

1703 Urodziła się Maria Leszczyńska – królowa Francji. Była żoną Ludwika XV, córką króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego.

1750 Urodził się Dieudonne Dolomieu, francuski geolog i najwybitniejszy wulkanolog swoich czasów. Nazwa dolomitu (węglanu wapnia i magnezu) pochodzi od jego nazwiska.

1764 Zakończył się Sejm Konwokacyjny, na którym Stanisław August Poniatowski został wybrany na Króla Polski.

1804 We Wrocławiu urodził się August Borsig, niemiecki przemysłowiec, założyciel największej fabryki lokomotyw w Europie

1838 Urodził się Władysław Mickiewicz – syn Adama, wydawca jego korespondencji i pism. Był publicystą, tłumaczem, autorem “Żywotu Adama Mickiewicza”, “Pamiętników”.

1868 Christopher Latham Sholes opatentował pierwszą praktycznie użyteczną maszynę do pisania. Wymyślił także jej nazwę typewriter, która w dosłownym tłumaczeniu oznacza czcionkopis.

1888 W Lille został po raz pierwszy wykonany hymn robotniczy “Międzynarodówka”.

1894 W Paryżu utworzono Międzynarodowy Komitet Olimpijski.

1894 Urodził się Alfred Kinsey, amerykański seksuolog. Słynny raport Kinseya przedstawia wyniki wywiadów przeprowadzonych z 18 500 mężczyzn i kobiet, co było największym w historii i najbardziej naukowym opracowaniem tematu seksualnych zachowań ludzi.

1894 Urodził się Edward VIII, król Wielkiej Brytanii, Północnej Irlandii, władca Indii (od stycznia do grudnia 1936 r.). Po wstąpieniu na tron postanowił poślubić rozwiedzioną Amerykankę Wallis Simpson, co, wobec powszechnego sprzeciwu, doprowadziło do jego abdykacji.

1902 Albert Einstien otrzymał posadę urzędnika w Urzędzie Patentowym w Bernie.

1911 Urodził się David Ogilvy, twórca reklam (Ogilvy & Mathers).

1916 W Katowicach urodził się Ernest Wilimowski, polski piłkarz, reprezentant Polski i nazistowskich Niemiec.

Dysponował bardzo dobrym dryblingiem oraz znakomitą skutecznością strzelecką. Przeszedł do historii mistrzostw świata jako pierwszy strzelec czterech bramek w jednym meczu w turnieju finałowym. Rekord ten pobił dopiero 56 lat później Oleg Salenko. Drugim słynnym meczem Wilimowskiego była ostatnia gra polskiej reprezentacji przed wybuchem wojny. 27 sierpnia 1939 w Warszawie Polska podejmowała silny zespół węgierski (wicemistrzowie świata z 38). Węgrzy objęli po 33 minutach dwubramkowe prowadzenie ale Wilimowski strzelił w odpowiedzi trzy bramki oraz wywalczył rzut karny, dzięki czemu mecz zakończył się zwycięstwem Polaków 4:2. (zm. 1997).

1923 Urodził się Heinrich Severloh, niemiecki żołnierz znany jako “Bestia z Omaha. Rozgłos zyskał jako artylerzysta na stanowisku karabinu maszynowego “Widerstandnest 62”. Z tej pozycji zadał śmierć 1500-2000 amerykańskim żołnierzom, którzy wylądowali na Plaży Omaha w Normandii. (zm. 2006).

1927 Urodził się Bob Fosse, reżyser, choreograf i aktor. Jego najsłynniejszy film to “Kabaret”, (1972) za którego otrzymał Oscara dla najlepszego reżysera. Zmarł w roku 1987.

1937 W ogarniętej wojną Hiszpanii powstała 150 międzynarodowa brygada im. Jarosława Dąbrowskiego.

1940 W Edynburgu urodził się Stuart Sutcliffe, malarz brytyjski, znany przede wszystkim jako pierwszy basista The Beatles.

Dołączył do zespołu w grudniu 1959, gdy grupa nazywała się jeszcze The Quarry Men. Przypisuje się mu wymyślenie, wraz ze swoim najlepszym szkolnym przyjacielem, Johnem Lennonem, w kwietniu 1960 nazwy The Beatles. Nie dożył sukcesu swoich kolegów. Zmarł na udar mózgu krótko po odejściu z zespołu.

Mieszkał wówczas w Hamburgu ze swoją narzeczoną, malarką i fotografikiem Astrid Kirchherr, pomysłodawczynią fryzur Beatlesów i autorką ich pierwszych profesjonalnych zdjęć. Został uwieczniony na okładce płyty Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Poświęcony jest mu film Stuart Sutcliffe: The Lost Beatle.

O latach występów zespołu The Beatles w Hamburgu oraz przyjaźni między Lennonem, a Sutcliffem opowiada także film Backbeat (zm. 1962).

http://www.youtube.com/watch?v=zrLGwxh47pM

1943 Na Zamojszczyźnie rozpoczął się drugi etap akcji wysiedleńczo – pacyfikacyjnej. W celach germanizacyjnych wysiedlonych zostało około 60 tysięcy ludzi. Tragiczny los spotkał 30 tysięcy dzieci, z których część została wysłana do Niemiec a część do obozów koncentracyjnych.

1947 Urodził się Bryan Brown, australijski aktor. Międzynarodową sławę zawdzięcza roli mistrza w strzyżeniu owiec Luke’a O’Neilla w miniserialu ABC Ptaki ciernistych krzewów (1983). Na planie filmowym poznał swoją żonę Rachel Ward.

1949 Rozpoczęto budowę miasta Nowa Huta.

1950 Szwajcarski parlament odmówił prawa wyborczego kobietom.

1955 Odbyła się premiera pierwszego pełnometrażowego filmu rysunkowego Walta Disneya „Zakochany kundel”.

1956 W Egipcie kobiety uzyskały czynne i bierne prawa wyborcze.

1961 Rosyjski tancerz Rudolf Nurajew, który poprosił o azyl polityczny we Francji, wystąpił w Paryżu w balecie “śpiąca Królewna”. Nurajew był jednym z najsłynniejszych emigrantów z ZSRR. Od 1982 miał obywatelstwo austriackie. W latach 1983-89 był dyrektorem artystycznym Opery i Baletu w Paryżu. Zmarł na AIDS 6.01.1993.

1964 Papież Paweł VI podtrzymał stanowisko Kościoła potępiające „pigułkę” jako środek regulacji urodzeń.

1965 Żeński zespół Supremes nagrał utwór “Love Is Like An Itching In My Heart”.

1966 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Paperback Writer” – The Beatles.

1970 Urodził się Yann Tiersen, francuski kompozytor, muzyk. Znany na świecie głównie dzięki ścieżce dźwiękowej do filmu Amelia (Jean-Pierre Jeunet). Jego utwory są łatwo rozpoznawalne dzięki dość prostej linii melodycznej i przez użycie w nich bardzo wielu instrumentów.

1970 Urodziła się Ewa Wachowicz, Miss Polonia 1992. Po oddaniu korony została sekretarzem prasowym premiera Waldemara Pawlaka. Była producentką programu Podróże kulinarne Roberta Makłowicza.

1970 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “The Love You Save” – The Jackson 5.

1971 Sejm PRL uchwalił ustawę o nadaniu Kościołowi aktów własności użytkowanego przezeń mienia na ziemiach zachodnich i północnych.

1972 W Marsylii urodził się Zinedine Zidane, francuski piłkarz. Nosił przydomek “Zizou”. 108–krotny reprezentant swojego kraju, z którym zdobył Mistrzostwo Świata 1998 oraz Mistrzostwo Europy 2000. Laureat Złotej Piłki w 1998 roku, najlepszy zawodnik Mistrzostw Świata 2006, na których jako kapitan drużyny narodowej dotarł z nią do finału.

1975 Urodził się Maciej Stuhr, aktor, absolwent psychologii UJ (1999). Współtwórca kabaretu “Po żarcie”. Syn aktora Jerzego Stuhra.

1979 The Knack wydali płytę “My Sharona”.

1981 Grupa King Crimson wznowiła działalność. W jej skład wchodziło wtedy tylko dwóch członków oryginalnego składu – Robert Fripp i Bill Bruford. W 1984 roku ponownie zawiesili działalność. Powrócili na początku lat 90.

1984 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “The Reflex” – Duran Duran.

1986 W Paryżu pod patronatem WHO, rozpoczęła się pierwsza międzynarodowa konferencja naukowców w sprawie AIDS.

1989 Premiera filmu “Batman”.

1990 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Sacrifice” – Elton John.

1992 Prezydent Polski Lech Wałęsa oraz przewodniczący parlamentu Białorusi Stanisław Szuszkiewicz podpisali traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy między obu państwami.

1997 Japoński podróżnik Mitsuro Oba po 121 dniach podróży pieszo i na nartach jako pierwszy człowiek samotnie przeszedł przez zamarznięte Morze Arktyczne, docierając do Wyspy Ward Hunt na dalekiej północy Kanady.

2000 W wypadku samochodowym zginął Bogdan Łyszkiewicz, lider zespołu Chłopcy z Placu Broni. Miał 36 lat. W marcu 1987 założył grupę Chłopcy z Placu Broni, której nazwa pochodzi od tytułu jednej z ówczesnych lektur szkolnych, autorstwa Ferenca Molnara. Fani jednak pamiętać go będą przede wszystkim z utworów “Wolność”, “Kocham” i “O Ela”.

2002 W Giżycku (woj. warmińsko-mazurskie) przy porcie jachtowym otwarto pierwszą w Polsce stację benzynową na wodzie.

2002 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “A Little Less Conversation” Elvis Presley vs JXL.

Imieniny obchodzą: Józef, Wanda, Zenon, Prosper

Kobieta nosząca imię Wanda jest przykładną matką i żoną. Posiada mocno rozwinięty instynkt macierzyński. Wszystkie pieniądze przeznacza dla swoich dzieci, bardzo dba o ich dobre wychowanie i zewnętrzny wygląd. Jest lojalna wobec przyjaciół.

Józef jest osobą posiadającą niezwykłą intuicję i twórczy charakter. Jest też dobrym psychologiem. Cechy te ułatwiają mu nawiązywanie kontaktów i współpracy. Jest zwolennikiem surowego wychowania dzieci. Dba o ich wykształcenie religijne. Żona jest dla niego partnerem i przyjacielem życiowym.

Zenon to imię greckie. Jego pierwotne znaczenie łączy się z imieniem boga Zeusa. Zenon to imię osób towarzyskich, którzy lubią wyświadczać przysługi innym. Mężczyźni tak nazwani mają twórczy umysł, są dobrymi dyplomatami i organizatorami. Nadają się na przywódcę tłumów. Mają mocny, silny charakter, nie poddają się łatwo. Nawet jeśli przeżywają silne rozczarowanie i depresję, szybko wychodzą na prostą.

Pierwotne znaczenie imienia Prosper łączy się z łacińskim słowem “prosperus”, które znaczy “pomyślny, szczęśliwy, pożądany”. To imię ludzi sukcesu, zadowolonych ze swojego życia, którzy nigdy niczego nie żałują. Mężczyźni o ty imieniu potrafią wykorzystać każdą sytuacją, by poprawić swoją pozycję lub wzbogacić się. W przyjaźni są lojalni, w miłości – niewierni. Mimo to są lubiani przez kobiety i szanowani przez otoczenie. Zawdzięczają to urokowi osobistemu i poczuciu humoru wysokiej próby.

Użyte w artykule zdjęcia: poznan.wikia, Stacja kolejki w Kobylepolu, WBC, http://arkadia-bonumest.blogspot.com, wg rys. Juliusa von Minutoliego. Malowniczy widok na miasto ze Wzgórza św. Wojciecha, z widocznym f, http://www.formanowicz.pl/, poznan.wikia.com, alternatywy4.net, Archiwum MPK, Polona.pl, , Filharmonia Poznańska / Cyryl, fotopolska, Jerzy Nowakowski / Cyryl