Malta Festival – KONCERT – In Search of the Soul of Jacques Brel

In Search of the Soul of Jacques Brel / Koncert
Arno, Marc Almond, Bruno Brel, Dagmar Krause, Mouron, Czesław Śpiewa
Obsada: Mouron
Dagmar Krause
Czesław Śpiewa
Arno
Marc Almond
Data: 2010-06-25
Godzina: 20:00
Cena normalna: 150, 100 PLN
Cena ulgowa: 140, 90 PLN

Czas trwania: 2h 30 (1 przerwa)
Miejsce: Hala Arena

Opis

In Search of the Soul of Jacques Brel

featuring Arno, Marc Almond, Bruno Brel, Dagmar Krause, Mouron, Czesław Śpiewa

Uważam, że nie należy zbyt często używać słowa „geniusz”, jednakże jest ono jak najbardziej odpowiednie w odniesieniu do Jacquesa Brela, belgijskiego pieśniarza i tekściarza, który zmarł w wieku zaledwie 49 lat. Jego dorobek artystyczny jest niezwykły – wspaniałe pieśni (wiele z nich stało się już często wykonywanymi przez innych artystów klasykami) w stylu chanson à texte (w których słowa są co najmniej tak samo ważne jak muzyka), wzniosłe, poetyckie teksty, nienaganny śpiew, porywające i zaskakujące wykonania koncertowe – wszystko to przesycone pasją i artystyczną szczerością.

Brel kierował się filozofią życiową, według której jakość życia – szczególnie jego intensywność – znaczy więcej niż sama jego długość. To myślenie sytuuje Brela wśród takich pieśniarzy jak Edith Piaf i Ewa Demarczyk. Nadzwyczajna intensywność jego twórczości jest chyba cechą najbardziej inspirującą, widoczną szczególnie w filmach przedstawiających Brela podczas występów.

Brel śpiewał tak, jakby każda pieśń miała być jego ostatnim słowem. Był mistrzem frazowania i wielu innych aspektów techniki wokalnej, jednakże warsztat był dla niego czymś podporządkowanym sensom. Dlatego też pieśni te przesycone są znaczeniem, jak gdyby opowiadane w nich historie działy się w chwili śpiewania. Można mieć wrażenie, że jego występy polegały wręcz na graniu historii zawartych w tych utworach – wypełnianiu tekstów wspaniałą aktorską gestykulacją. Brel nie tylko śpiewał swe pieśni – oddawał się im w posiadanie.

Pomimo głośnych protestów widowni prawie nigdy nie bisował po koncertach, wyczerpany po tym, jak dał z siebie wszystko. Koncertował do 1966 roku, a osiągnąwszy szczyt swoich możliwości, czując, że nie jest już w stanie dokonać niczego większego, poświęcił się karierze aktorskiej i reżyserskiej, w której również osiągnął sukces.

Wiele z jego tekstów to poetyckie opowieści o ludzkim życiu. Życiu, które wydaje się prawdziwe, opowiedziane z empatią, na ogół o ludziach bezpretensjonalnych, zmagających się z trudami – odrzuconych, żyjących poza nawiasem społeczeństwa, które woli ich ignorować. O ludziach, których życie odzwierciedla te aspekty społeczne, które od razu zamiata się pod dywan. A kiedy śpiewał o klasach średnich, jego teksty były na ogół kąśliwe i satyryczne.

Uważam za niemożliwe naśladowanie Brela – próby takie wypadają bardzo blado. Dlatego też, poza niezmiernie zdolnym reżyserem muzycznym, dwunastoosobowym Poznan Jacques Brel Band i dwoma gościnnymi pianistami, zaprosiliśmy do wspólnego występu sześciu wokalistów z sześciu krajów – artystów o całkowicie odmiennych stylach. Stoi za tym przekonanie, że o wiele ciekawsze i bardziej twórcze jest inspirowanie się kimś niż jego naśladowanie.

Mamy nadzieję, że dzisiejszy koncert będzie stosownym hołdem dla artysty, który wiódł wspaniałe życie, oraz dla pieśni, którym nie możemy pozwolić odejść w zapomnienie. Mamy też nadzieję, że koncert ten da poznańskiej publiczności możliwość lepszego docenienia tekstów Brela i zawartych w nich przejmujących refleksji na temat życia, które są dziś tak samo aktualne, jak pół wieku temu – gdy zostały napisane.

Nick Hobbs, kurator

Artyści:

Marc Almond (ur. 1957)

Należy do jednych z najbardziej elektryzujących gwiazd muzyki brytyjskiej. Jest piosenkarzem, muzykiem, kompozytorem i autorem tekstów. W swojej twórczości łączy elementy popu, elektro i dance. Sławę przyniósł mu duet Soft Cell, który od 1978 do 1984 tworzył z Dave’em Ballem. Przez kilka lat sprzedali ponad 10 milionów płyt, a ich muzyczne poszukiwania wywarły znaczący wpływ na kolejne pokolenia artystów. Od 1985 skupił się na karierze solowej, która nabierała rozmachu i intensywności – jego utwory plasowały się na szczytach list przebojów. W 1989 nagrał album Jacques z piosenkami Jacques’a Brela, nigdy przedtem nieśpiewanymi w Wielkiej Brytanii. Od tej pory Almond zaczął być nazywany przez znawców najlepszym żyjącym interpretatorem jego twórczości. Miewał w swoim życiu bardzo burzliwe okresy – był uzależniony od narkotyków, a w 2004 uległ poważnemu wypadkowi motocyklowemu, po którym zapadł w śpiączkę. Gdy w 2005 Antony Hegarty zaprosił go jako niespodziewanego gościa na swój londyński występ, Almond zaczął odzyskiwać formę i jego artystyczna kondycja jest obecnie lepsza niż kiedykolwiek wcześniej. Rok 2010 jest rocznicą 30-lecia jego muzycznej kariery.

Arno (właśc. Arno Hintjens, ur. 1949)

Jest uważany za jednego z najbardziej znaczących i wszechstronnych muzyków belgijskich. Urodził się w Ostend. W 1980 założył grupę TC Matic – łączącą rock, wpływy new wave, blues, a nawet francuskie chanson. Zróżnicowanie muzycznych tropów wyznaczyło całą artystyczną drogę Arno, także w jego karierze solowej, która rozpoczęła się w 1986, po rozwiązaniu TC Matic. W swoim dorobku ma ponad dwadzieścia albumów, dzięki którym odniósł ogromny sukces – przede wszystkim we Francji i krajach Beneluksu.

Arno podążył tropem Jacques’a Brela – pisze teksty, komponuje oprócz albumów studyjnych również muzykę do filmów oraz występuje jako aktor, grał m.in. w belgijskim Camping Cosmos. Fascynacja artystyczna Brelem widoczna jest na drugim albumie Arno – Charlatan, bardzo dobrze przyjętym przez publiczność i definiującym go jako zjawisko sceny muzycznej. Nazywany jest „figurą niepowtarzalną. Połączeniem playboya i włóczęgi, o prawdziwie kosmopolitycznej naturze i rock’n’rollowej duszy”.

Dagmar Krause (ur. 1950)

Niemiecka artystka, muzyk, interpretatorka songów Kurta Weilla, Bertolda Brechta i Hannsa Eislera. Rozpoczynała śpiewanie jako 14-letnia dziewczyna w jednym z klubów w Hamburgu. Od lat młodzieńczych angażowała się w muzyczne eksperymenty. W 1974 rozpoczęła współpracę z awangardowym, lewicowym Henry Cow, które przekształciło się później w Art Bears. Współpracowała z News From Babe, avant-popowym Slapp Happy, włączała się w projekty zaprzyjaźnionych artystów, nagrywając wiele prekursorskich albumów (m.in. Babble z Kevinem Coyne). W tamtym czasie wydała też dwa albumy poświęcone Brechtowi i Eislerowi, niezwykle bliskim jej sercu. Utwory z tych płyt prezentowała m.in. podczas Edinburgh Festival. Głos Dagmar Krause określany jest jako wyjątkowy – ma niezwykle szeroką skalę i ekstremalne możliwości, pozwalające jej na wyrażanie zarówno delikatności i kruchości, jak i gwałtownych emocji. W różnych artystycznych konstelacjach nagrała blisko 60 albumów. Dagmar Krause jest artystką niezwykle wszechstronną, występowała m.in. gościnnie na płycie ambientowo-housowego zespołu The Grid.

Mouron

Urodziła się w marsylskiej rodzinie o tradycjach muzycznych – ojciec był śpiewakiem operowym, matka – autorką tekstów. W 1987 Mouron otrzymała Grand Prix Académie Charles Cros za swój pierwszy album. Nazywana diwą, nieporównywalną z żadną inną, o głosie, którego nie da się zapomnieć. Mouron bliska jest twórczość Edith Piaf, Jacques’a Brela i Juliette Gréco. Jej artystyczna droga wiodła przez różne formy muzycznej ekspresji – od współpracy z Le Big Bazar Michela Fugaina, po bycie solistką w Folies Bergère, od złożonych skomplikowanych widowisk muzycznych po prostotę recitali z udziałem jedynie pianina i jej głosu – jak ma to miejsce w duecie z brytyjskim muzykiem Terrym Truckiem. Właśnie z nim stworzyła koncert Mouron chante Brel, w którym „przenosi jego piosenki na tajemne terytoria, gdzie zdaje się ucieleśniać ducha Brela”. Wielokrotnie występowała m.in. na Festiwalu w Awinionie.

Czesław Śpiewa (właśc. Czesław Mozil, ur. 1979)

Polski muzyk, kompozytor. Mieszkał w Polsce do piątego roku życia, następnie wyjechał z rodziną do Danii, gdzie studiował w Królewskim Konserwatorium Muzycznym w Kopenhadze. Rozwijał się jako artysta w zespole Tesco Value. W 2008 ukazała się pierwsza płyta Czesława zatytułowana Debiut, nagrana z grupą kilkunastu zaprzyjaźnionych muzyków polskich i duńskich, z wykorzystaniem tekstów poety Michała Zabłockiego. Bardzo szybko zdobyła uznanie słuchaczy i zyskała status platynowej. Czesław Śpiewa tworzy muzykę eklektyczną, eksperymentującą zarówno z popem, rockiem, punk rockiem i folkiem. Nie jest mu obca estetyka kabaretu i absurdalnych połączeń konwencji i stylów. Muzyka nie sposób pomylić z kimkolwiek innym: „W pamięć zapada od razu charakterystyczny, lekko płaczliwy wokal Czesława, jakby błądzącego pośród wielorakich i dziwnych zjawisk otaczającego go świata”. Czesław jest laureatem prestiżowych nagród – Fryderyków 2009 (w kategorii Album Roku Pop, Nowa Twarz Fonografii, Piosenka Roku) oraz Polskiej Akademii Muzycznej w Londynie.

Kurator: Nick Hobbs

Nick Hobbs jest właścicielem mającej swoją siedzibę w Istambule agencji Charmenko, która zajmuje się bookingiem artystów na festiwale, promocją koncertów i reprezentacją artystów w Europie Wschodniej. Pracuje w branży muzycznej niemalże od dnia, w którym jako siedemnastolatek uciekł ze szkoły, aby podążać za zespołem Captain Beefheart w jego ówczesnej brytyjskiej trasie. Od 2007 ściśle współpracuje z Festiwalem MALTA. Śpiewał w kapeli rockowej, a teraz pod pseudonimem jego głos zasila wolną muzykę. Jest związany z teatrem i filmem eksperymentalnym. Prowadzi również wykłady na temat głosu. Jego gust jest eklektyczny.

Kierownik muzyczny: Izidor Letinger

Izidor Letinger jest słoweńskim muzykiem, dyrygentem i kompozytorem. Studiował w Grazu oraz Rotterdamie. W swojej działalności artystycznej inspiruje się różnymi dziedzinami sztuki – tańcem, multimediami i sztukami wizualnymi. Eksperymentuje i poszukuje stale nowych języków ekspresji. Współpracował z różnymi artystami, m.in. ze słynną grupą Laibach, z którą współtworzył projekt VolksWagner.

Asystent kierownika muzycznego: Michał Kowalonek

Michał Kowalonek (ur. 1979) nazywany „żonglerem krzyku i szeptu”. Wokalista, gitarzysta, autor tekstów, jedna z czołowych postaci polskiej sceny niezależnej. Najbardziej znany jako założyciel i charyzmatyczny lider wielokrotnie nagradzanej formacji Snowman. Za płytę Lazy wraz z zespołem nominowany do prestiżowej nagrody Mateusze Trójki 2009 w kategorii Debiut.

THE POZNAŃ JACQUES BREL BAND:

Krzysztof Dys – fortepian

Wiesław Prządka – akordeon

Eliza Schubert-Pietrzak – pierwsze skrzypce

Monika Dworczyńska – drugie skrzypce

Dominika Sikora – altówka

Dorota Hajzer – wiolonczela

Paweł Postaremczak – saksofon tenorowy, saksofon sopranowy

Bartosz Smorągiewicz – saksofon barytonowy, saksofon altowy, klarnet, flet poprzeczny

Maciej Fortuna – trąbka

Piotr „Benny” Banyś – puzon

Jakub Kujawa – gitara

Ksawery Wójciński – kontrabas

Marek Jakubowski – perkusja

Podziękowania dla Poznańskiej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej II stopnia im. M. Karłowicza w Poznaniu oraz Fundacji Editions Jacques Brel