Opętanie – Kultowy Film Żuławskiego, Który Nigdy Nie Przemówił Oficjalnie w Polsce

W historii polskiego kina są dzieła, które z różnych powodów nie zdobyły serc i umysłów krajowej widowni, mimo że zdobyły uznanie na międzynarodowej scenie filmowej. Jednym z takich przypadków jest “Opętanie” Andrzeja Żuławskiego – film, który mimo zdobycia prestiżowej nagrody na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes, w Polsce nigdy nie doczekał się oficjalnej szerokiej dystrybucji.

“Opętanie” to dzieło, które powstało po przerwaniu realizacji innego filmu Żuławskiego – “Na srebrnym globie”, zmuszonego do wstrzymania przez komunistyczne władze PRL. Ten surrealistyczny obraz odzwierciedla nie tylko osobiste traumy reżysera, ale także zmizerniałą wolność sztuki w Polsce lat 80., kiedy to twórczość artystów często poddawana była politycznym szykanom.

Mimo braku powszechnej dystrybucji krajowej publiczności, “Opętanie” zyskało status kultowego filmu. Oferowało niezwykłe połączenie intensywności emocjonalnej i filozoficznych refleksji, które były charakterystyczne dla stylu Żuławskiego. Jego wizja była przepełniona dramatyzmem oraz surrealizmem, co sprawiło, że zarówno krytycy, jak i kinomani w zachwytem odkrywali jego dzieło na festiwalach filmowych na całym świecie.

W latach 80-tych jedyną możliwością zobaczenia “Opętania” były Dyskusyjne Kluby Filmowe. To tam, w atmosferze kameralnych spotkań, miłośnicy kina mogli delikatnie odkrywać magię Żuławskiego. Działały one jak swoisty wentyl, przez który przelewała się pasja oraz chęć obcowania z twórczością wybitnych polskich artystów, których dzieła były ignorowane przez komunistyczne władze. Dla wielu uczestników tych spotkań “Opętanie” stało się filmem nie tylko do oglądania, ale także do roztrząsania i analizowania – stanowiąc przedmiot wielu dyskusji o wolności artystycznej i socjalistycznej rzeczywistości PRL.

“Opętanie”, jakkolwiek zapomniane przez oficjalne kanały dystrybucji, nigdy nie straciło jednak na aktualności. Dziś jest doceniane za potomne pokolenia za swoją awangardową formę oraz głęboki ładunek emocjonalny. Żuławski, jako jeden z najwybitniejszych reżyserów swojego pokolenia, pozostawia za sobą dziedzictwo, które skłania do przemyśleń i kontemplacji nad istotą sztuki.

Film ten odegrał kluczową rolę w kształtowaniu postaw wobec wolności w sztuce, a jego mroczna fabuła oraz poruszające aktorstwo na czoło stawiają go jako niekwestionowany znak czasów, które zmusiły artystów do ukrywania się w cieniu władzy. Mimo że czasami historia toczy się własnym torem, “Opętanie” pozostaje przykładem mocy filmu jako narzędzia do badania ludzkiej psychiki i kondycji społecznej, która nigdy nie wyjdzie z mody. Dziś jest okazja przypomnieć sobie tę fascynującą opowieść i odkryć na nowo kunszt jednego z najwybitniejszych polskich twórców filmowych.