KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 17 LUTEGO

17 LUTEGO Słońce w znaku Wodnika

Światowy Dzień Kota

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1569 Zmarł Błażej Winkler, pisarz poznańskiej rady miejskiej, zreorganizował system prowadzenia ksiąg.

Na czele kancelarii stali pisarze miejscy. Wszechstronnie wykształceni, znający prawo i języki obce, stanowili najpoważniejszą siłę fachową wśród zmieniających się urzędników obieralnych. Często reprezentowali więc miasto przed królem, sejmem czy sądami. Im także zawdzięczamy najstarsze notatki o charakterze kronikarskim: zapoczątkowane na przełomie XIV i XV wieku przez Bernarda z Pyzdr kontynuowane były przez jego następców aż do 1752 roku. Najwybitniejszym spośród nich był niewątpliwie Błażej Winkler.

Powołany na urząd przed 1535 rokiem pełnił swoje obowiązki przez ponad trzydzieści lat. W tym czasie zreorganizował miejską kancelarię, założył wielką księgę przywilejów Poznania. Błażej Winkler został pochowany w dawnym, nie istniejącym już kościele farnym, gdzie rodzina Winklerów miała swoją kaplicę.

Dokument miejski z 1558 roku. Burmistrz i rajcy miasta Poznania zaświadczają, że przed sądem ławniczym Błażej Winkler pisarz miejski, jako pełnomocnik Macieja Hapta kuśnierza i mieszczanina uniejowskiego, sprzedał doktorowi Kasprowi Goskiemu burmistrzowi poznańskiemu, kamienicę tegoż Hapta, stojącą w rynku oraz dworzyszcze (curia) na Rybakach, źródło: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa

1577 W związku z zatargiem z Gdańskiem Stefan Batory wydał edykt nakazujący konfiskatę majątku gdańszczan w Poznaniu.

1833 W mroźne popołudnie 17 lutego 1833 tłum gapiów zgromadził się u stóp Wzgórza Winiarskiego w pobliżu Wielkiej Śluzy. Wśród zebranych mieszkańców Poznania znajdowało się wielu robotników prowadzących prace ziemne przy budowie Cytadeli i żołnierzy miejscowego garnizonu. Powodem zgromadzenia była zapowiedziana kilka dni wcześniej widowiskowa akcja wysadzania przez saperów zatoru lodowego przyniesionego pod samą śluzę przez wody Warty.  [Źródło: Tomasz Kanoniczak, Wielka Śludza, 185 lat problemów, w Kronika Miasta Poznania, Wielkie Garbary, Poznań nr 3/2017, s. 83]

1969 Zmarła Helena Szafran, naukowiec UAM, botanik, działaczka ochrony przyrody.

W 1959r. opublikowano książkę Heleny Szafran Miasto Poznań i Okolica . Mimo, że jest to książka typowo przyrodnicza dziś po ponad pięćdziesięciu latach jest niezwykle ciekawym źródłem historycznym. Ulica jej imienia znajduje się na Podolanach.

1979 Trwają prace przed otwarciem Trasy Kórnickiej [w dniu 23 lutego 1979]

Zaśnieżone pola między ulicą Zamenhofa i Osiedlem Lecha, rozcina długi rząd słupów trakcyjnych budowanej nowej trasy tramwajowej. To już ostatnie dni wytężonej pracy budowniczych. Główny ciężar prac dźwigają w tej chwili pracownicy naszego Działu Głównego Energetyka. Trwają końcowe roboty kablowe oraz przy podwieszaniu sieci jezdnej.

Jest sobota, 17 lutego, temperatura 13 st. C poniżej zera. Przy porywistym wietrze zaczyna padać deszcz, momentalnie marznący w powietrzu. Najdotkliwiej odczuwają to pracujący na balkonie tramwaju wieżowego – Jan Juja, Jerzy Krzyżaniak, Wojciech Miński, Władysław Piasny i Marian Przybysz. Wichura zacina zlodowaciałym deszczem w twarz, w oczy, wyciskając z nich łzy. Robót przerwać jednak nie można, bo to przecież za 6 dni, w rocznicę wyzwolenia Poznania ma nastąpić otwarcie nowej trasy, tak niecierpliwie oczekiwanej przez społeczeństwo. Rozmawiam z brygadzistą Janem Jują. Musimy zdążyć – stwierdza. Jutro, w kolejną piątą już niedzielę będziemy normalnie pracować. [Źródło: Edmund Nadolski, Z życia WPK, nr 5 (88), 11 marca 1979, za: http://www.mpk.poznan.pl/o-mpk/historia/229-trasa-kornicka]

2021 Zmarł Mariusz Puchalski, popularny aktor Teatru Nowego.

Absolwent łódzkiej Filmówki, w poznańskim Teatrze Nowym zaczął występować w 1993 roku. Wcześniej pojawiał się na scenach m.in. we Wrocławiu i Zielonej Górze. Nie tylko grał, ale też reżyserował i pisał teksty kabaretowe. W Teatrze Nowym grał m.in. w “Misterze Barańczaku” Jerzego Satanowskiego, “Holoubku synu Picassa” Julii Szmyt czy “Krzycz. Byle ciszej” Anety Groszyńskiej. Miał na koncie wiele nagród i wyróżnień, w tym “Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W styczniu skończył 68 lat.

ZDARZYŁO SIĘ 17 LUTEGO

1387 W Wilnie zostało założone biskupstwo podległe w tym czasie arcybiskupowi gnieźnieńskiemu. Patronami nowo powstałej diecezji zostali św. Stanisław męczennik oraz św. Władysław wyznawca.

1600 Na stosie spłonął Giordano Bruno, dominikanin, filozof oskarżony o herezję i skazany wyrokiem inkwizycji. Uważany za głównego przedstawiciela włoskiego humanizmu i renesansowej filozofii przyrody. Walczył z tzw. “ślepą wiarą”, którą widział w chrześcijaństwie i Kościele katolickim.

1673 W Paryżu na scenie zmarł Moliere, wł. Jean Baptiste Poquelin – francuski komediopisarz, aktor. Jeden z najbardziej postępowych umysłów epoki. Autor takich dzieł jak: “Świętoszek”, “Mizantrop”, “Don Juan”, “Szkoła żon”.

1772 W Petersburgu podpisano układ Rosji z Prusami, ustalający zasady rozbioru Polski. Nie przyniosły skutku interwencje króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na dworach europejskich oraz protest Tadeusza Rejtana. Poza traktatem sejm musiał przyjąć niekorzystne uchwały gospodarcze i handlowe.

1864 Miał miejsce pierwszy skuteczny atak wykonany przez łódź podwodną. Należąca do floty Konfederacji Stanów Południowych łódź podwodna H. L. Hunley zatopiła w porcie Charlestown nową korwetę floty Unii – Housatonic.

1781 Urodził się René Théophile Laënnec, francuski lekarz klinicysta i anatomopatolog. Opracował metodę badania osłuchiwaniem za pomocą wynalezionego przez siebie stetoskopu.

1904 W La Scali w Mediolanie odbyła się premiera pierwszej, dwuaktowej wersji opery Giacomo Pucciniego “Madame Butterfly”. Premiera zakończyła się porażką, “Madame Butterfly” musiała poczekać na sukces kilka miesięcy, kiedy została wystawiona w zmienionej wersji (3 akty) w Teatrze Wielkim w Brescii.

1927 O 17:20 miała miejsce pierwsza transmisja imprezy sportowej w Polskim Radiu, z Międzynarodowych Zawodów Narciarskich w Zakopanem.

1933 Ukazało się pierwsze wydanie czasopisma “Newsweek”.

1945 Urodził się Daniel Olbrychski, aktor. Odtwórca ról teatralnych oraz filmowych, grał w filmach A. Wajdy: “Popioły”, “Wszystko na sprzedaż”, “Krajobraz po bitwie”, “Brzezina”, “Wesele”, “Ziemia obiecana”, “Pan Tadeusz”, w filmowej adaptacji trylogii H. Sienkiewicza w reżyserii J. Hoffmana, za granicą w obrazach C. Lelucha, M. Jancso, V. Schloendorffa.

1963 Urodził się Michael Jordan, koszykarz NBA. Chicago Bulls.

1967 Ukazał się singiel “Strawberry Fields Forever” grupy The Beatles.

1969 Johnny Cash wraz z Bobem Dylanem nagrali w Nashville utwór “Girl From The North Country”.

1972 Brytyjska Izba Gmin przyjęła protokół o przystąpieniu Wielkiej Brytanii do EWG.

1972 Sprzedano 15 milionowy egzemplarz Volkswagena „garbusa”, pobito rekord należący do Forda „Thin Lizzy”.

1979 W sali nowojorskiego Palladium grupa The Clash rozpoczęła swoją pierwszą amerykańską trasę koncertową.

1980 Dwaj uczestnicy polskiej wyprawy; Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki zdobyli zimą po raz pierwszy w dziejach alpinizmu szczyt Mount Everest.

1981 Urodziła się Paris Hilton, amerykańska aktorka, modelka.

1990 Kobranocka – Kocham Cię jak Irlandię – nr 1 w 417. notowaniu Listy Przebojów 3.

1994 Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przyznała ogólnopolskie koncesje na nadawanie za pomocą nadajników dużej mocy Radiu Zet i krakowskiej rozgłośni RMF. Ogólnopolską koncesję na nadawanie z nadajników małej mocy otrzymało także Radio Maryja.

2001 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Ms. Jackson” – Outkast; US Top Album: “Hot Shot” – Shaggy.

2002 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Hero” – Enrique Iglesias; UK Top Album: “Escape” – Enrique Iglesias.

2003 Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał ustawę o Narodowym Funduszu Zdrowia, zakładającą likwidację kas chorych oraz utworzenie Funduszu z 16 oddziałami wojewódzkimi.