Kalendarium

KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 21 LISTOPADA

Plac Wolnosci w 1974 r.  Foto: Cyryl

Światowy Dzień Telewizji Został ustanowiony decyzją Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, upamiętniając m.in. pierwsze Światowe Forum Telewizji, które odbyło się 21 listopada 1996 roku.
Światowy Dzień Życzliwości (World Halo Day) – obchodzony od roku 1973 z inicjatywy studentów amerykańskich, braci Briana i Michaela McCormack.
Dzień Pracy Socjalnej. Obchodzony w Europie od 1996 rok,
W Polsce obchodzony jest Dzień Pracownika Socjalnego.
Święto ministrantów (św. Tarsycjusz)

KALENDARIUM POZNANIA 2Człowiek urodzony 21 listopada posiada niezwykłe zdolności konstrukcyjne i wykonawcze. Jest przeważnie dobrym mówcą – wywiera wpływ tłum. Umysł o skłonnościach poważnych, pilny, staranny, interesujący się wyższymi zagadnieniami intelektualnymi – ma inklinacje do studiów naukowych.

Nieraz ostry, popędliwy, przewrotny – jednocześnie jest taktowny, krytyczny, ścisły i zawsze czynny. Jego nastrój wewnętrzny jest niewyjaśniony i przejawia się dla innych dość zagadkowo. Język sarkastyczny niezwykle kłuje jak żądło.

Cytaty na dziś:

• Bywa, że nie tak złe są czyny jak komentarze do nich… Zbyszko Bednarz
• Cały cel nauki polega na świadomym zdobyciu tego, co młodość otrzymuje za darmo. Iwan Turgieniew
• Kto nie chce pracować, ten jeść nie powinien. Przysłowie

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1793 Wkroczenie do Poznania stałego garnizonu pruskiego.

1851 Urodził się Zygmunt Światopełk Słupski – literat, dziennikarz, krajoznawca i kartograf.

W Warszawie pracował w „Kurierze Codziennym”, później przeniósł się do „Życia Radomskiego”. W 1886 roku został wydalony z Królestwa i pojechał do Ameryki Północnej, gdzie założył księgarnię z wypożyczalnią i czytelnią. Wydawał tam „Tanią Bibliotekę Polską” i redagował dwutygodnik humorystyczny „Bocian”, a od roku 1892 również tygodnik „Patriota”. Tłumaczył niektóre utwory Henryka Sienkiewicza.

W 1898 roku powrócił do kraju i zamieszkał w Poznaniu. Przez jakiś czas wydawał jeszcze „Bociana”, którego po jakimś czasie przemienił w uszczypliwego i zjadliwego „Komara”. Docinał w nim Prusakom i prusofilom. Po jednej z publikacji, na skutek procesu wytoczonego mu przez Józefa Kościelskiego z Miłosławia trafił do więzienia. Czas tam spędzony poświęcił na przetłumaczenie „Nauk ekonomii politycznej”, kilku dzieł francuskich i rosyjskich nowel Czechowa oraz na pisanie humoresek dla polskich zespołów amatorskich. Część prac osobiście ilustrował.

Największym dziełem Słupskiego było przygotowanie „Atlasu ziem polskich”. Postanowił on utrwalić stare nazwy polskie w związku z rozpoczęciem germanizacji nazewnictwa w Wielkim Księstwie Poznańskim przez pruskie władze.

Zmontował w tym celu sieć wielkopolskich informatorów zorientowanych w historii i nazewnictwie, a wyniki ich prac konfrontował ze „Słownikiem geograficznym Królestwa Polskiego”. W wydanym w 1908 roku „Skorowidzu nazw miejscowości Wielkiego Księstwa Poznańskiego” opisał 6937 miast i wiosek w brzmieniu polskim i niemieckim z rozróżnieniem na te obejmowane przez polskie dwory, jak i utworzone przez Niemców w XIX wieku. W 1911 roku ukazał się I tom „Atlasu” zawierający 46 map i planów.

Okres I wojny światowej Zygmunt Słupski spędził przy rodzinie Hubertów w Szamotułach. Ludzie od niego stronili, gdyż zbyt głośno mówił o wolności. Jedynych przyjaciół miał w Grodzisku, gdzie od czasu do czasu się udawał. Jego samotne podróże po Wielkopolsce zaowocowały wydaniem albumu drewnianych kościołów.

W 1918 roku powrócił do Poznania. Jego dawne mieszkanie przy Głogowskiej zajęli obcy ludzie, więc przeniósł resztę swoich rzeczy na Groblę. W 1926 roku wydał jeszcze „Ludzie, od których ulice wzięły nazwy”, a rok później „Nasi wodzowie” [źródło: poznan,wikia.com]

1870 W Żabikowie z inicjatywy Augusta Cieszkowskiego otwarto szkołę rolniczą.

August_CieszkowskiSzkoła pozostała jedyną wyższą uczelnią na ziemiach polskich pod zaborem pruskim. Nie miała ona formalnych praw akademickich, lecz realizowany w niej program nauczania był bardzo szeroki i nowoczesny, odpowiadający potrzebom kształcenia na użytek nowoczesnego rolnictwa.

Dzięki kadrze oraz dorobkowi naukowemu i dydaktycznemu Wyższej Szkoły Rolniczej w Żabikowie powołany został Wydział Rolniczo-Leśny – jeden z pierwszych wydziałów, utworzonej w 1919 roku w Poznaniu, Wszechnicy Piastowskiej, przemianowanej rok później na Uniwersytet Poznański.

Oprócz Augusta Cieszkowskiego – inicjatora i fundatora szkoły, związani byli z nią między innymi: Władysław Niegolewski i Roman May. Obecnie zabytkowy budynek dawnej uczelni leży na terenie miasta Luboń, w części zwanej Starym Luboniem.

Dawny Budynek perwszej Wyższej Szkoły Rolniczej w Polsce_(1870) Foto: wikipedia

1897 Arcybiskup poznański i gnieźnieński Florian Stablewski poświęcił kamień węgielny pod budowę kościoła św. Floriana na Jeżycach.

“O godzinie 9 zajechał zaprzężony w czwórkę powóz Jego Arcybiskupiej Mości, poprzedzony pikierem i otoczony banderyą dzielnych Jeżyczan na ognistych rumakach” – relacjonował “Przewodnik Katolicki”.

“Tłumy ludu, przybyłego także z dalszych okolic, zaległy już zupełnie cały plac kościelny i sąsiednie ulice. W imieniu Dozoru Kościelnego przemówił do X. Arcypasterza p. dr. Kożuszkiewicz, wyrażając radość całej parafii, że stanie nowa świątynia, która dla mieszkańców Jeżyc stanie się twierdzą życia prawdziwie katolickiego”. Mieszkańcy Jeżyc udekorowali tego dnia swoje domy. Na ulicach, w bramach triumfalnych, w oknach powieszono barwne wieńce. “Każdy czynił, co mógł. Toteż tak wspaniale wszystko wypadło” – zauważył “Przewodnik Katolicki”.

Kościół Św. Floriana na Jeżycach Foto: fotopolska.eu

1941 Hitlerowskie władze okupacyjne zarządziły zabieranie z kościołów niezabytkowych dzwonów dla potrzeb przemysłu zbrojeniowego.

1949 Zakończenie odbudowy gmachu Izby Rzemieślniczej w Poznaniu.

Od 1935 obiekt gościł Gimnazjum im. Królowej Jadwigi, a w czasach II wojny światowej Wydział Opieki Społecznej NSDAP. Obecnie, oprócz funkcji cechowych, jest w dużej części podnajmowany na warunkach komercyjnych.

Izba Rzemieślnicza w Poznaniu lata 30

Izba Rzemieślnicza w Poznaniu poczatek XXI w

1959 Zmarł Mieczysław Biernacki, polski matematyk, chemik, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i UMCS (ur. 1891). Od 1946 był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, należał także m.in. do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Polskiego Towarzystwa Matematycznego (1937-1938 i 1948-1951 wiceprezes).

Karykatura St. Strugarka autorstwa Stanisława Mrowińskiego Foto: Klub Krąg1965 Zmarł Stanisław Strugarek, dziennikarz, aktor radiowy, piewca gwary poznańskiej.

Wszyscy pamiętają go jako osobę pełną poczucia humoru, w życiu zawodowym, prywatnym i znakomitego kompana. Jak sam mawiał, od najmłodszych lat pasjonowało go jednak radio. Był kierownikiem wydziału kultury i sztuki, przez kilka miesięcy redaktorem naczelnym “Kroniki Miasta Poznania”.

Zajmował się konferansjerką, był współorganizatorem kabaretu Poznańska Kukułka. 1 lutego 1948 roku dostał w radiu stałą pracę. – Uwodził swą ujmującą wymową i niepospolitym humorem – mówił o nim Michał Sczaniecki, były prezes Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, do którego należał Strugarek. W archiwach Polskiego Radia zachowało się 391 taśm z audycjami Strugarka, m.in. słynnych literackich dyskusji “Kawiarnia pod Uśmiechem”. Mawiano o nim “największy rozweselacz Wielkopolski”. Pochowany jest na cmentarzu górczyńskim.

Tablica pamiatkowa na kamienicy przy ulicy Lodowej, w której mieszkał Stanisław Strugarek Foto: http://fotopoznan.blogspot.com
Tablica pamiątkowa na kamienicy przy ulicy Lodowej, w której mieszkał Stanisław Strugarek, fot: fotopoznan.blogspot.com

1978 Rozstrzygnięcie konkursu na najgrzeczniejszego taksówkarza pod hasłem “Zawsze do. usług”. Zwyciężył Mieczysław Przybylski (taksówka nr 316) z Poznania.

1987 Dziesięciolecie Klubu Kolekcjonerów Fajki. W salach hotelu “Merkury” odbył się międzynarodowy konkurs w wolnym paleniu fajki. Zwyciężył Kazimierz Muchowski (Słupsk) w czasie 1 godz. 37 min. 35 sek.

1987 W hali Nr 22 Międzynarodowych Targów Poznańskich otwarto wystawę Nutria 87. Sześćdziesięciu hodowców przedstawiło ponad 260 zwierząt.
[Kalendarium Kroniki Miasta Poznania, nr 1/1989, s. 188]

2000 Zmarła Barbara Janiszewska-Sobotta, de domo Lerczak, lekkoatletka, sprinterka, mistrzyni Europy i medalistka olimpijska.

Była absolwentką V Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu. Profesjonalnie zaczęła trenować w 1952, w AZS Poznań (specjalizowała się w biegach na 100 i 200 metrów). Jej wyniki już wówczas, w wieku szesnastu lat, kwalifikowały ją na igrzyska olimpijskie, jednak jej trener, Emil Dudziński, uznał że jest zbyt młoda na start w tak dużej imprezie.

Była jedną z czołowych zawodniczek Wunderteamu. Specjalizowała się w biegach krótkich, największe sukcesy odnosiła w biegu na 200 m. Trzykrotnie startowała w igrzyskach olimpijskich. W Rzymie 1960 zdobyła brązowy medal w sztafecie 4 × 100 m (wraz z Teresą Ciepły, Celiną Jesionowską i Haliną Górecką), a na 200 m była piąta w finale. W Tokio 1964 znów była w finale na 200 m, zajmując 6. miejsce.

Wielkie sukcesy odniosła podczas mistrzostw Europy, gdzie zdobyła w sumie dwa złote i dwa brązowe medale. Siedemnaście razy zdobywała mistrzostwo Polski. 27 razy poprawiała rekordy Polski. Zajęła 9. miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1958.

Była żoną olimpijczyków Zbigniewa Janiszewskiego i Piotra Sobotty. Matka aktora Łukasza Nowickiego. Miała też w swoim życiu epizod aktorski – wystąpiła w filmie Andrzeja Kondratiuka Dziura w ziemi. Zmarła 21 listopada 2000 w Krakowie, pochowana na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu [wikipedia]

Baner Kalendarium

ZDARZYŁO SIĘ 21 LISTOPADA

1411 Do zamku królewskiego na Wawelu wniesiono 51 proporców i chorągwi krzyżackich zdobytych przez wojska polskie w bitwie pod Grunwaldem.

1620 „Mayflower” przywiózł do Ameryki grupę 102 angielskich purytanów.

1694 Urodził się Voltaire, (François Marie Arouet) francuski pisarz i historyk, czołowy myśliciel oświecenia. Autor “Traktatu o tolerancji”. Zmarł 30 maja 1778 roku.

1708 Pomiędzy konfederatami sandomierskimi a wojskami Stanisława Leszczyńskiego doszło do bitwy pod Koniecpolem.

1783 Pierwszy załogowy swobodny lot balonem. Jean Pilatre de Rozier i markiz d’Arlandez przelecieli nad Paryżem w ciągu 25 minut odcinek 8-miu kilometrów, osiągając pułap 300-tu metrów.

1806 Dekretem berlińskim Napoleon zakazał handlu z Wielką Brytanią.

1871 Moses Gale uzyskał w Nowym Jorku patent na zapalniczkę do cygar.

1877 Thomas Alva Edison zaprezentował w USA pierwszy gramofon.
http://www.youtube.com/watch?v=qHPh8Q1uALI

1916 Zatonął Britannic, bliźniaczy statek Titanica.

1918 Rada Najwyższa państw ententy określiła status Galicji Wschodniej. Polska otrzymała tam mandat na 25 lat, a obszar miał być pod kontrolą Ligi Narodów.

1918 Rząd Jędrzeja Moraczewskiego wydał manifest zapowiadający reformę rolną i nacjonalizację niektórych gałęzi przemysłu.

1925 Urodził się Adam Pawlikowski, polski dziennikarz, aktor, muzykolog, wirtuoz okaryny – nazywany “Dudusiem”.

Do historii polskiego kina przeszła scena z jego udziałem z filmu Popiół i diament Andrzeja Wajdy – przy barze z Zbyszkiem Cybulskim, zapalają alkohol w kieliszkach, jak znicze dla poległych. Mało znanym faktem jest, że jego głos w niektórych filmach podkładał aktor Zygmunt Listkiewicz. Zeznawał jako świadek oskarżenia w procesie przeciwko Januszowi Szpotańskiemu, autorowi “Cichych i Gęgaczy”, za co został ukarany towarzyskim ostracyzmem, jako podejrzewany o współpracę z SB. Efektem tej sytuacji było jego załamanie psychiczne i depresja, z której bezskutecznie próbował się leczyć. Zmarł śmiercią samobójczą, wyskakując z okna swojego mieszkania na ósmym piętrze wieżowca. (zm. 1976).

1931 Amerykańska firma AT&T wprowadziła pierwszy na świecie teleks.

1945 Urodziła się Goldie Hawn, aktorka amerykańska.

1947 Rozporządzeniem Rady Ministrów został utworzony Białowieski Park Narodowy, najstarszy PN w Polsce. W 1977 roku uznany został za światowy Rezerwat Biosfery. Dwa lata później UNESCO wpisało BPN na Światową Listę Dziedzictwa Ludzkości.

1952 W Polsce powołano rząd Bolesława Bieruta (istniał do 18 III 1954 r.).

1956 Urodziła się Monika Olejnik, polska dziennikarka.

1960 George Harrison został deportowany z Niemiec, bowiem jako nieletni nie mógł pracować z nocnym klubie. Miał wtedy 17 lat.

1963 Urodziła się Nicollette Sheridan, angielska aktorka ( Gotowe na wszystko – jako Edie Britt). Jej bratem przyrodnim jest aktor Nicholas Savalas, którego ojcem jest popularny gwiazdor Telly Savalas.

1967 Urodziła się Katarzyna Kolenda-Zaleska, polska dziennikarka.

1970 Nr 1 brytyjskiej listy przeebojów: „Voodoo Chile” – Jimi Hendrix.

1971 Urodził się Sebastian Chmara, polski lekkoatleta, dziesięcioboista, uczestnik Igrzysk Olimpijskich.

1981 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „Under Pressure” – Queen & David Bowie. Nagranie powstało w czasie wspólnego spotkania muzyków w niemieckim studio.

1987 Aktorka Demi Moore poślubiła Bruce’a Willisa.

1987 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: „Mony Mony” – Billy Idol.

1989 Delegaci na zjazd Rumuńskiej Partii Komunistycznej w swoich przemówieniach wyrazili wdzięczność Nicolae Ceaucescu za to, że odrzucił jakąkolwiek możliwość reformowania socjalizmu w Rumunii.

1995 Zakończenie rokowań w sprawie Bośni w Dayton. Prezydenci Bośni Alija Izetbegowić, Chorwacji Franjo Tudjman i Serbii Slobodan Miloszević parafowali w obecności prezydenta Stanów Zjednoczonych Billa Clintona układ pokojowy kończący wojnę na Bałkanach.

1997 Nr 1 europejskiej listy przebojów: „Barbie Girl” – Aqua.

1998 Zmarł Mikołaj Kozakiewicz – socjolog, seksuolog, przewodniczący Towarzystwa Rozwoju Rodziny, parlamentarzysta, marszałek Sejmu X kadencji, publicysta.

1999 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: „King Of My Castle” – Wamdue Project; UK Top Album: „All The Way… A Decade Of Songs” – Celine Dion.

2004 Ukraina. Druga tura wyborów prezydenckich. CKW ogłosiła, że wygrał urzędujący premier Wiktor Janukowycz. Zwolennicy kandydata opozycji uważają, że wybory zostały sfałszowane. Dwustutysięczny tłum zebrał się na placu Niepodległości w Kijowie. Na świecie tylko prezydent Rosji uznał zwycięstwo Janukowycza.

Imieniny obchodzą: Janusz, Konrad, Oliwier, Albert, Regina

Janusz, od XVI wieku to jedna z form imienia Jan, później imię samodzielne powstałe pod wpływem niemieckiego imienia Hans (skrócona forma imienia Johannes), Hanusz albo węgierskiego imienia János.
Janusz umie współpracować z ludźmi, troszczy się o ich byt, stara się wynagrodzić zaufanie, jakim go obdarzają. Jest przywiązany do domu, ale lubi podróżować.

Konrad, imię niemiecki oznacza – odważny, śmiały
Mężczyzna o tym imieniu jest człowiekiem impulsywnym, nerwowym ale zarazem dobrym i usłużnym. Posiada wysokie wykształcenie, chętnie dzieli się wiedzą z innymi, jest przy tym dobrym wykładowcą. Bywa uparty. Rzadko zmienia zdanie. Jest konserwatystą. Jest człowiekiem twardym, mało predestynowanym by kierować innymi.

Oliwier, męska forma imienia Oliwia czyli gałązka oliwna

Użyte w artykule zdjęcia: Klub Krąg, Cyryl, Tomasz Dworek, wikipedia, J.Krzywdziński - Konrad Gruda 1968. 4 x 100 dla Polski, p.97, Warszawa Sport i Turystyka. no ISBN.

2 komentarzy

kliknij by dodać komentarz