KALENDARIUM POZNAŃSKIE – 13 KWIETNIA

13 KWIETNIA Słońce w znaku Barana

Światowy Dzień Ofiar Katynia – obchodzony dla upamiętnienia śmierci oficerów Wojska Polskiego, zamordowanych przez NKWD w 1940 roku.
Czad – Święto Narodowe
Kambodża, Laos, Sri Lanka, Tajlandia – Nowy Rok

Przysłowie: „Za kwietniem ciepłym idzie maj chłodny”.

Cytat na dziś: Bez wątpienia byłbym chrześcijaninem, gdyby chrześcijanie byli nimi przez 24 godziny na dobę. Gandhi Mohandas Karamchand.

KALENDARIUM POZNAŃSKIE

1279 Zmarł w Kaliszu książę Bolesław Pobożny.

Władzę w Wielkopolsce przejął jego bratanek Przemysł II. Był władcą wybitnym, wyróżniającym się znacznie z długiego szeregu bezbarwnych Piastów z okresu rozbicia dzielnicowego. Był on jak napisał kronikarz wielkopolski maximus triumphator de Theutonicis tj. bardzo wielkim zwycięzcą Niemców. Pochowany w katedrze poznańskiej.

1393 Nowa lokacja Śremu na prawie magdeburskim.

1898 Urodziła się Maria (Maja) Berezowska, malarka, rysowniczka i scenograf.

Ilustrowała dzieła klasyki literatury m.in. poezje Reja, Krasickiego i Bocaccia oraz książki dla dzieci. Była również autorką karykatur, rysunków satyrycznych oraz rysunków o tematyce erotycznej i obyczajowej. W latach 30.projektowała kostiumy m.in. dla gwiazd scen rewiowych Zuli Pogorzelskiej i Hanki Ordonówny oraz operetek i kabaretów, m.in. Różowej Kukułki w Poznaniu (1931-1932)

Kostiumy Mai Berezowskiej – Program “Zemsty” w Teatrze Polskim – 1963, fragment programu teatralnego / Biblioteka Raczyńskich / Cyryl

1924 Poświęcenie cerkwi prawosławnej pod wezwaniem św. Mikołaja przy ulicy Marcelińskiej w Poznaniu.

Sam budynek pochodzi z początku XX wieku i pierwotnie służył jako stajnia dla pułku kawalerii. Do momentu wyświęcenia cerkwi poznańscy wyznawcy prawosławia, głównie Grecy, spotykali się w prywatnych domach (np. u Jana Konstantego Żupańskiego).

W powstaniu cerkwi znaczny udział mieli natomiast emigranci polityczni ze Związku Radzieckiego, głównie byli oficerowie carskiej armii, którzy przebywali przejściowo w Poznaniu na prawach azylu (tzw. “biała emigracja”). W okresie międzywojennym kościół służył jako cerkiew garnizonowa dla prawosławnych żołnierzy.

Cerkiew w 1924 r, foto: Kolekcja Romualda Walczewskiego

1938 Orientacyjne ceny na rynku w Poznaniu: śmietana 1-1,20 zł, ser 8 gr-1,20 zł, cebula 25 gr-30 gr, gęś żywa 6-9 zł, indyk 10-18 zł, kura 3-6 zł. zdjęcia: Plac Sapieżyński –  kontrola mleka, targ na Starym Rynku, rok 1936, Inwalidzka Spółdzielnia Spożywcza na Śródce, fot. NAC / domena publiczna

1945 W Poznaniu urodziła się Bogdana Zagórska, polska piosenkarka.

W 1963 roku wygrała Studencki Festiwal Piosenki. W 1964 r. na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu otrzymała nagrodę za debiut. W latach 1964–1970 była związana ze studenckim kabaretem “Nurt” z Poznania.

Zdjęcia: Bogdana Zagórska i akompaniujący Andrzej Borowski (1, Bogdana Zagórska i Janusz Nyczak (2) – w spektaklu “Obaczy się jako piękna kawaleryja polować będzie na zwierza” w “Nurcie” przy ul. Dożynkowej (1965 r), Bogdana Zagórska i Janusz Nyczak w spektaklu “Obaczy się jako piękna kawaleryja polować będzie na zwierza” w “Nurcie” przy ul. Dożynkowej, (3) Bogdana Zagórska i Wacław Strykowski w spektaklu “Wszystko wasze ukradziono wam” z balladami Bułata Okudżawy i romansami Aleksandra Wertyńskiego w “Nurcie” (luty 1966), fot. Jerzy Nowakowski / Cyryl, okładka płyty: discogs.com

2001 Zmarł Teodor Gendera, polski aktor (ur. 1925 w Poznaniu).

W rodzinnym mieście brał udział w zajęciach Studia Baletowego Stanisławy Selmówny, a od 1946 roku w Studiu Dramatycznym kierowanym przez Stanisławę Wysocką i Nunę Młodziejowską. Rozpoczynał – jako słuchacz Studia – od statystowania w przedstawieniach Teatru Nowego.

W 1946 roku powołano go do służby wojskowej do Warszawy. W tym czasie chodził na zajęcia prowadzone przez Janusza Strachockiego i Aleksandra Zelwerowicza. W 1948 roku wrócił do Poznania i został zaangażowany do Teatru Polskiego. Po roku przyjechał do Warszawy. Pracował w Teatrze Powszechnym (1949-58), Dramatycznym (1958-60), Ateneum (1960-62). [zdjęcie: Teodor Gondera i Józef Nowak Foto: filmpolski.pl]

ZDARZYŁO SIĘ 13 KWIETNIA

1519 Urodziła się Katarzyna Medycejska, królowa Francji. Była inspiratorką krwawej nocy św. Bartłomieja.

1625 Powstało słowo mikroskop. Znajdujący się w Bambergu w Niemczech Johannes Faber użył tego terminu w liście do księcia Federiga Cesiego, założyciela włoskiej Akademii dei Lincei (Akademii Rysiów).

1743 Urodził się Thomas Jefferson, amerykański prezydent i mąż stanu. Współautor „Deklaracji Niepodległości”.

1771 Urodził się Richard Trevithick, angielski wynalazca. Jako pierwszy człowiek okiełznał parę pod wysokim ciśnieniem, zbudował pierwszą lokomotywę na parę.

1796 Przywieziono pierwszego słonia, z Indii do Stanów Zjednoczonych. Miał dwa lata i był wystawiany na Broadwayu przez właściciela menażerii Jacoba Crowninshielda.

1808 W Stanach Zjednoczonych założono pierwsze towarzystwo wstrzemięźliwości. Jego członkowie obowiązali się nie pić alkoholu, z wyjątkiem oficjalnych kolacji.

1854 Urodziła się Anna Tomaszewicz-Dobrska, polska lekarka chorób kobiecych i pediatra, pierwsza w Polsce kobieta praktykująca jako lekarz (zm. 1918).

1867 Urodził się Leon Petrażycki, polski prawnik, filozof, socjolog prawa, etyk i logik. Był jednym z najważniejszych w ówczesnej Rosji propagatorów praw kobiet. Wygłosił w I Dumie przemówienie w “tak ważnej sprawie kobiecej” domagając się pełnego równouprawnienia kobiet.

1922 Urodziła się Barbara Rachwalska, polska aktorka (emerytka Tekla w Alternatywy 4).

1927 Pierwsi badacze dotarli do miejsca katastrofy tunguskiej.

1930 Urodził się Maciej Zimiński, polski dziennikarz, pisarz. Autor wielu nadzwyczaj popularnych cyklicznych programów telewizyjnych dla dzieci, jak Ekran z bratkiem (tu również był prezenterem 1964-1978), Teleferie, Piątek z Pankracym. Twórca inspiracyjnego nurtu programów dla dzieci (Niewidzialna ręka, Klub Pancernych).

1935 Urodził się Erich von Däniken, pisarz szwajcarski tworzący w języku niemieckim. Autor prac głoszących, iż cywilizacja ludzka na Ziemi powstała za sprawą przybyszów z kosmosu.

1938 W Wilnie urodził się Andrzej Dąbrowski, polski piosenkarz, perkusista jazzowy, kierowca rajdowy.

1939 Urodził się Seamus Heaney, irlandzki poeta, laureat Nagrody Nobla. Poetę łączą również związki z Polską – ceni on bardzo polską poezję, szczególnie utwory Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta. Temu ostatniemu poświęcił w tomiku Światło elektryczne jeden z wierszy. W 1994 roku wydał, wspólne ze Stanisławem Barańczakiem, tłumaczenie na język angielski Trenów Jana Kochanowskiego.

1942 Urodził się Waldemar Marszałek – sportowiec, mistrz świata w sporcie motorowodnym, 17-krotny mistrz Polski w różnych klasach łodzi.

1959 Watykan wydał edykt, w którym zabroniono katolikom głosowania na komunistów.

1960 Wystrzelono pierwszego satelitę nawigacyjnego, Transit 1B.

1963 Urodził się Gary Kasparow, (Hary Weinstein), rosyjski arcymistrz szachowy. Najmłodszy w historii mistrz świata w szachach, przegrał z Deep Blue super komputerem firmy IBM.

1967 Na dwa koncerty w Sali Kongresowej w Warszawie przyjechała grupa The Rolling Stones.

1970 Na statku kosmicznym Apollo 13 wybuchł pojemnik z ciekły tlenem, załoga przekazuje sławny komunikat: “Houston, mamy problem!”

1972 W Radomsku urodził się Mariusz Czerkawski, hokejarz NHL (Edmonton Oilers).

1985 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „We Are The World” – USA For Africa.

http://www.youtube.com/watch?v=M9BNoNFKCBI

1986 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów „Kiss” – Prince & The Revolution.

2001 Australijski napastnik Archie Thompson pobił rekord świata w ilości bramek strzelonych w jednym meczu piłkarskim. Australia pokonała Samoa Amerykańskie 31:0, Thompson strzelił 13 goli.

2002 Nr 1 amerykańskiej listy przebojów: “Ain’t It Funny” – Jennifer Lopez feat. Ja Rule; US Top Album: “A New Day Has Come” – Celine Dion.

2003 Nr 1 brytyjskiej listy przebojów: “Make Luv” – Room 5 feat. Oliver Cheatham; UK Top Album: “Elephant” – The White Stripes.

Osoby urodzone 13 kwietnia wyróżniają się samodzielnym myśleniem, aktywnością umysłową i fizyczną. Są niezwykle pogodni, mają duże poczucie sprawiedliwości i obiektywizmu. Są wrażliwi i czuli, czym zjednują sobie przyjaciół, pomaga im w tym zmysłowość. Niestety nie wyróżniają się pracowitością ani wytrwałością, a to co wykonują to czynią niestarannie. Bywają też często zarozumiali i wyniośli. Mimo to cieszą się powodzeniem w miłości.

Imieniny obchodzą: Hermenegilda, Ida, Marcin, Przemysław

Hermenegilda, imię żeńskie pochodzenia germańskiego. Hermenegilda jest subtelna, inteligentna i wykształcona. Jest sprawiedliwa i wyczulona na prawdomówność. W trudnych chwilach można na nią liczyć.

Ida to imię pochodzenia germańskiego lub hebrajskiego, jeżeli przyjmie się, że to skrót imienia Judyta. Imię to może być skrótem imion złożonych np. Ida – berga, albo imieniem prostym zawierającym element id – praca, albo może to być imię własne stworzone od islandzkiego demona wegetacji i płodności – idisy. Ida jest w swych przekonaniach konserwatystką. Ma spokojny, prostolinijny charakter. Kieruje się intuicją. Potrafi szybko podejmować trafne decyzje. Nie brakuje jej aktywności życiowej, ani energii.

Marcin, imię to pochodzi z łaciny, a utworzone zostało od imienia boga wojny Marsa. Mężczyzna o tym imieniu jest świetnym organizatorem, posiada umysł twórczy i wielki autorytet wśród innych. Jest mężczyzną skromnym, oddanym rodzinie i bardzo zamkniętym w sobie. Nie potrafi innym narzucać swojej woli, natomiast chętnie udziela rad i pomocy, często materialnej. Bardzo lubi przebywać na łonie przyrody. Odpowiedniki obcojęzyczne; łac. Martinus, ang., fr. Martin, wł. Martino.

Przemysław, imię bardzo stare z XIII wieku, przekształcenie archaicznego, rodzimego imienia Przemysł.