Radek Szlaga i PENERSTWO – poznańska ekspresja na styku kultur w nowej wystawie „Pan Pan RDK”

Poznań znowu staje się epicentrum awangardowej sztuki współczesnej za sprawą wystawy „Pan Pan RDK”, która prezentuje twórczość Radka Szlagi – jednego z najbardziej wyrazistych i pionierskich artystów polskiej sceny neoekspresjonistycznej, obecnie mieszkającego w Los Angeles. To wydarzenie to nie tylko retrospektywa indywidualnej kariery, lecz także fascynująca podróż w głąb środowiska artystycznego Poznania, które w pierwszej dekadzie XXI wieku wypracowało własny, odważny język i estetykę, przełamując stereotypy i konwencje.

Radek Szlaga – malarska odwaga na granicy dwóch światów

Radek Szlaga, lat 44, to postać nieprzeciętna. Jego twórczość oscyluje na styku humoru i złego smaku, prowokacji i autoironii, a przede wszystkim nieustannej eksploracji granic neoekspresjonizmu. To właśnie malarska odwaga oraz zdolność redefinicji pojęć, które wydawały się już wyeksploatowane, stawiają go wysoko wśród twórców mających wpływ na rozwój malarstwa ostatnich czterech dekad.

Artysta od wielu lat żyje i pracuje na granicy dwóch rzeczywistości – polskiej epoki transformacji i amerykańskiego uniwersum. W tym dualizmie kryje się siła jego sztuki, której często udaje się uchwycić doświadczenia Polonii oraz ponadkulturową kondycję człowieka w nowoczesnym świecie. Jego najnowsza praca – „Decade of Decay” („Dekada rozkładu”) – jest symbolicznym emblematem tej dychotomii. To monumentalne dzieło komentujące zarówno upływ czasu, jak i przemiany społeczne, daje świadectwo artyście, dla którego osobiste historie splatają się z pamięcią zbiorową.

Poznań – kolebka kreatywności i twórczego szaleństwa

Poznań od zawsze miał szczególne miejsce w sercu Radka Szlagi. To tutaj ukształtował się jako artysta – tutaj zdobył solidne fundamenty warsztatowe i odnaleźli swój język wyrazu młodzi twórcy z grupy PENERSTWO. Szlaga ukończył poznańską Akademię Sztuk Pięknych z wyróżnieniem – dyplom z malarstwa uzyskał w 2005 roku, a sześć lat później otrzymał prestiżowy tytuł doktora na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu.

W 2007 roku wraz z Wojciechem Bąkowskim, Piotrem Bosackim, Tomaszem Mrozem, Konradem Smoleńskim, Magdaleną Starską i Izą Tarasewicz założył grupę PENERSTWO. Nazwa, zaczerpnięta od poznańskiego slangu oznaczającego margines społeczny czy outsiderów, stała się manifestem artystycznym z jednej strony przez prowokację językową, a z drugiej przez kreatywne rozwarstwienie i bunt wobec ustalonych norm artystycznych oraz społecznych.

PENERSTWO – boysband awangardy i kolaż energii

Choć początkowo kolektyw kształtował się jako „boysband” pięciu młodych mężczyzn, szybko poszerzył się o dwie silne osobowości kobiece: Magdalenę Starską i Izę Tarasewicz. Ta hybryda różnorodnych energii i opozycyjnych wobec siebie wizji stworzyła unikatową mieszankę, którą nazwano „śmiałym posunięciem w próżni” – samonapędzającą się machiną innowacji artystycznych.

Ich wspólne działania obejmowały spektakle performatywne, eksperymenty wizualno-multimedialne oraz zaangażowanie w różne formaty artystyczne. Grupa szybko zdobyła uznanie poza granicami Poznania dzięki staraniom Michała Lasoty, który był jednym z kluczowych osób zapewniających jej rozgłos i wsparcie organizacyjne.

„Pan Pan RDK” – wystawa-kapsuła czasu i symbol technologicznego eksperymentu

Wystawa „Pan Pan RDK” to hołd dla tamtego wyjątkowego okresu, ale także próba uchwycenia jego ducha poprzez nowoczesne środki wyrazu. Ekspozycja została zorganizowana na dwóch poziomach: parterze i piwnicy galerii. To przestrzeń poświęcona eksploracji działania PENERSTWA jako fenomenu oraz ich indywidualnym ścieżkom artystycznym.

Wśród eksponatów zobaczymy zarówno prace malarskie poszczególnych członków grupy, jak i mniej tradycyjne artefakty związane z performansami – kostiumy sceniczne, nagrania audio i wizualne będące świadectwem energii dawnego zespołu. Jednym z perłowych elementów wystawy jest tajemnicza książka „Ziemiak Ziemek”, powstała we współpracy Radka Szlagi z Wojciechem Bąkowskim, która stanowi nie tylko dokument artystycznych poszukiwań, ale też miniaturowy literacko-wizualny manifest.

Nie zabraknie klasyki z archiwum PENERSTWA – między innymi legendarnej pracy Magdy Starskiej z 2008 roku „Ice Melting”, której ponowne wystawienie pozwala przypomnieć szerokiej publiczności o kultowym dziedzictwie kolektywu.

Kalendarium wydarzeń:

• 2005 – Radek Szlaga kończy z wyróżnieniem studia malarskie na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu
• 2007 – powstaje grupa PENERSTWO
• 2008 – Magda Starska tworzy „Ice Melting”
• 2011 – Szlaga uzyskuje doktorat malarstwa na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu
• 2024 – otwarcie wystawy „Pan Pan RDK” poświęconej Radkowi Szladze i grupie PENERSTWO w Poznaniu

Wystawa „Pan Pan RDK” to obowiązkowy przystanek dla wszystkich miłośników sztuki współczesnej i fanów niepokornej ekspresji. To niezwykła okazja do ponownego odkrycia siły poznańskiej awangardy oraz możliwości dialogu między lokalnym kontekstem a światową perspektywą artysty działającego na scenie międzynarodowej.

Radek Szlaga wraz z grupą PENERSTWO pokazują, że śmiałość, autentyczność i odwaga w przekraczaniu granic nadal pozostają najważniejszymi wartościami sztuki XXI wieku. Poznań może być dumny z takiego artefaktu swojej kulturalnej historii – dynamicznego i pełnego nieoczekiwanych zwrotów akcji. Warto wpaść do galerii i zanurzyć się w świat radzący sobie ze zmiennością czasów za pomocą humoru, ekspresji i inteligentnej prowokacji.

Tekst przygotowany dla Czytelników Świata Sztuki – Twojego przewodnika po najciekawszych wydarzeniach kulturalnych regionu.