Czas zimowy – cofamy wskazówki zegarów

Podczas nocy z soboty na niedzielę zmieniamy czas letni na zimowy. Operacja, przynajmniej z technicznego punktu widzenia, nie powinna nikomu przysporzyć problemu, ponieważ wystarczy tylko przesunąć wskazówki naszych zegarów godzinę do tyłu. Zegary powinniśmy przestawić z godziny 3:00 w nocy na 2:00. Mało kto oczywiście tak robi. Niektórzy zrobią to już wieczorem, inni dopiero w niedzielny poranek.

Ile będzie osób, które o tym zapomni? Ile osób przyjdzie na przykład na banę, która pojedzie dopiero za godzinę? Ciekawe też w ilu domach zdarzy się, że zegary cofnie się dwukrotnie?

Czas zimowy jest tym “czasem właściwym”. To czas letni ma powodować oszczędności energii, choć od jakiegoś czasu mówi się, że nie ma to większego znaczenia dla całej gosopdarki. Póki co dwa razy w roku zmieniamy ustawienia naszych zegarów. Niestety nasze wewnętrzne, biologiczne zegary nie dostosowują się tak szybko jak wszystkie czasomierze, które ustawiamy.

Prawdziwy poznaniak to człowiek o bardzo ustabilizowanym trybie. Przynajmniej taki jest jeden ze stereotypów. Jeśli jest on prawdziwy, to zmiana czasu wpływa niekorzystnie na mieszkańców Poznania. Ludzie, którzy prowadzą taki tryb życia potrzebują nawet kilku dni, by dostosować swój zegar biologiczny do nowych warunków.

O zmianie czasu przeważnie pa­mię­tamy, ale z reguły nie jesteśmy pewni w którą stronę prze­stawić wska­zówki ze­gara – w przód czy w tył. An­glicy i Ame­ry­kanie mają ła­twiej, ponieważ wy­my­ślili sprytny sposób na za­pa­mię­tanie kie­runku. Wy­ko­rzy­stali dwu­znacz­ność słów „Spring” i „Fall” . Słowo „Spring” oznacza wiosnę, ale też „skakać”. „Fall” to je­sień lub „upadać”. Po po­łą­czeniu tych dwu­znacz­nych słów w zdanie otrzy­mali: „Spring ahead, fall back”, co może być tłu­ma­czone jako „skakać do przodu, upadać w tył” lub „Wiosną do przodu, je­sienią do tyłu”.

W ję­zyku pol­skim nie ma niestety ta­kich sko­ja­rzeń słow­nych, ale mamy proste wier­szyki, które mogą pomóc opanować kierunki, a jaki należy przesunąć wskazówki.

Czas naj­wyższy zmienić czas,

by oszczę­dzić prąd i gaz.

Z trze­ciej na drugą,

w noc zimną i długą.

Oprócz Polski czas zmienia się we wszystkich krajach w Europie. Wyjątkiem jest tylko Islandia.

Pierwszą osobą, która pro­po­no­wała wpro­wa­dzenie czasu let­niego był Ben­jamin Fran­klin. Jed­nakże do­piero Wil­liam Wil­lett około roku 1907, podjął pierwszą próbę wpro­wa­dzenia zmiany czasu – także nie­udaną. Do­piero pod­czas pierw­szej wojny świa­towej Niemcy jako pierwsze pań­stwo na świecie zde­cy­do­wało się wpro­wa­dzić czas letni. Było to 30 kwietnia 1916. Prze­su­nęli wska­zówki ze­gara o go­dzinę w przód, na­to­miast 1 paź­dzier­nika 1916 o go­dzinę do tyłu – po­wra­cając do czasu pod­sta­wo­wego – zi­mo­wego. Po­dyk­to­wane to było chęcią za­osz­czę­dzenia węgla uży­wa­nego do pro­dukcji energii elek­trycznej, a jed­no­cze­śnie bardzo cen­nego w czasie wojny. Wkrótce zmiany czasu zo­stały wpro­wa­dzone w Wiel­kiej Bry­tanii, a na­stępnie w więk­szości krajów eu­ro­pej­skich. W Rosji przej­ście na czas letni wpro­wa­dzono w 1917 r. a w Sta­nach Zjed­no­czo­nych w 1918 r. W Polsce przej­ścia z czasu zi­mo­wego na letni i z po­wrotem sto­so­wane było okre­sowo. Wpro­wa­dzone w okresie między I a II wojną świa­tową, na­stępnie pod­czas oku­pacji hi­tle­row­skiej, a po wojnie w la­tach 1946 — 1949, 1957 — 1964 oraz od 1977 roku do chwili obecnej.